تصمیم عدم پذیرش صاحبکار توسط مؤسسات حسابرسی: تأثیر وضعیت مالی صاحبکار و شهرت حسابرس و صاحبکار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حسابداری، دانشکده علوم مالی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.

3 استادیار گروه حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

4 دکتری گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی، دانشگاه تهران، قم، ایران.

5 استادیار گروه حسابداری ، دانشکده مدیریت و حسابداری، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران.

10.22103/jak.2022.19903.3747

چکیده

هدف: رقابت شدید در حرفه حسابرسی می‌تواند منجر به تشویق مؤسسات حسابرسی به یافتن صاحبکاران جدید گردد. با این وجود، توجه به حسن شهرت مؤسسه حسابرسی و اعتبار صاحبکار از نظر سابقه سوء استفاده‌های مدیریت یا ارائه گزارش‌های گمراه‌کننده و همچنین وضعیت مالی آنها می‌تواند تصمیم حسابرسان برای پذیرش صاحبکاران را تحت تأثیر قرار دهد. لذا، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر وضعیت مالی صاحبکار، شهرت حسابرس و صاحبکار بر تصمیم عدم پذیرش صاحبکار توسط مؤسسات حسابرسی است.
 روش: جامعه آماری این پژوهش شامل شرکای حسابرسی، مدیران و سرپرستان ارشد حسابرسی شاغل در ایران است. که تعداد 139 نفر به عنوان نمونه این پژوهش انتخاب گردیدند. به منظور بررسی فرضیات پژوهش از روش شبه آزمایشگاهی (شبه تجربی) استفاده شده است. طرح پژوهش حاضر، یک طرح 2×2×2 بین آزمودنی درون آزمودنی بوده و از تحلیل واریانس چندعاملی استفاده ‌شده است.
 یافته‌ها: نتایج نشان داد متغیرهای شهرت مؤسسه حسابرسی و صاحبکار و همچنین وضعیت مالی صاحبکار بر تصمیم حسابرس در خصوص پذیرش صاحبکار تأثیر معناداری دارد. همچنین، تغییر اعتبار و شهرت صاحبکار بر میزان افزایش تمایل حسابرسان با شهرت بالاتر به پذیرش آن صاحبکار، تأثیری ندارد.
 نتیجه‌گیری: با بهبود وضعیت مالی صاحبکار، تمایل ‌حسابرسان مشهورتر به پذیرش کار افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


احمدزاده، زاهد؛ یعقوب‌نژاد، احمد و وکیلی‌فرد، حمیدرضا (1400). تأثیر تعهد نسبت به منافع‌عموم و الزام به استقلال بر ارزش‌های حرفه‌ای (ارزش‌های‌اخلاقی) در مؤسسات حسابرسی. مجله دانش حسابداری، 12(2)، 138-123 https://jak.uk.ac.ir/article_2889_9db2e94594e85a73ac6b2b2b6d 8834fa.pdf.
حساس یگانه، یحیی (1392). فلسفه حسابرسی. تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
حساس یگانه، یحیی؛ عرب احمدی، علی اصغر (1386). عوامل مؤثر بر تصمیم پذیرش صاحبکار در مؤسسات حسابرسی.  فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، 5(19)، 114-93 https://qjma.atu.ac.ir/article_4246_aa476f1c6126fe13a038a0e7df2ebdf1.pdf.
خدامی‌پور، احمد؛ علی‌پور سرمست، کاظم (1392). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش یا رد صاحبکار جدید از دیدگاه حسابرسان مستقل. فصلنامه پژوهش حسابداری، 3(9)، 19-1 https://journal.alzahra.ac.ir/article_458_89404d471305560d8825d588033ca096.pdf.
دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، سید مهدی؛ آذر، عادل (1396). روش شناسی پژوهش‌های کمی در مدیریت: رویکردی جامع، انتشارات صفار، تهران.
صفی‌خانی، رضا؛ صفرزاده، محمدحسین و اثنی عشری، حمیده (1401). بررسی رابطه تردید حرفه‌ای، شناخت صاحب‌کار و قضاوت حسابرس. مجله دانش حسابداری، 13(1)، 82-59 https://jak.uk.ac.ir/article_3013_e7a93a57dbe25fb0586e0fae6a841e2d.pdf.
عرب‌احمدی، علی اصغر. (1385).  عوامل مؤثر بر تصمیم پذیرش صاحبکار در مؤسسات حسابرسی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
قدیم‌پور، جواد و دستگیر، محسن (1395). بررسی تأثیر عوامل ریسک دادخواهی حسابرسان بر حق‌الزحمه حسابرسی. فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی، 8(30)، 54-37 https://far.ui.ac.ir/article_21426_bdc7eb83da50e238cc6f225262c12a74.pdf.
محمدرضایی، فخرالدین؛ فرجی، امید؛ علوی‌نسب، سیدمحمد و مصلی‌نژاد، شیوا (1400). عوامل مؤثر بر عدم پذیرش صاحبکار توسط مؤسسات حسابرسی. فصلنامه پژوهش‌های تجربی حسابداری، 12(42)، 168-151 https://journal.alzahra.ac.ir/article_5878_7e62c7ca4e8e31ab56cf84 c47a5dd848.pdf.
مرادی، محمد؛ یحیایی، منیره و اسکندر، هدی (1400). تدوین الگوی پذیرش صاحبکار در مؤسسات حسابرسی. مجله دانش حسابرسی، 21(83)، 226-195 https://danesh.dmk.ir/article-1-2315-fa.html.
References
Adams, T., Krishnan, J., & Krishnan, J.(2017). Client influence and auditor independence revisited: Evidence from auditor resignations. University of Connecticut School of Business Research Paper, 17 (5), 1-45 https://doi.org/10.1016/j.jaccpubpol.2021.106846.
Ahmadzadeh, Z., Yaghoobnezhad, A., & Vakilifard, H. (2021). The effect of auditors’ commitment to public interests and independence enforcement on professional values (ethical values) in audit firms. Journal of Accounting Knowledge, 12(2), 123-138 https://jak.uk.ac.ir/article_2889_9db2e94594e85a73ac6b2b2b6d 8834fa.pdf [In Persian].
Arunanda, B.(2004). Audit failure and the crises of auditing. European Business Organization Law Review, 3(5), 634-643 DOI:10.1017/S1566752904006354.
Decker, J., Ray, R., & Kizirian, T. (2016). The auditor’s road map for client acceptance. Journal of Business Case Studies, 12(3), 99-102 https://doi.org/10.19030/jbcs.v12i3.9710.
DeFond, M., & Zhang, J. (2014). A review of archival auditing research. Journal of Accounting and Economics, 58(2), 275-326 https://doi.org/10.1016/j.jacceco.2014.09.002
Ghadimpoor, J., & Dastghir, M. (2016). Investigating the effects of litigation risk factors on audit fee. Financial Accounting Research, 8(4), 37-54 https://far.ui.ac.ir/article_21426_bdc7eb83da50e238cc6f225262c12a74 .pdf [In Persian].
Hassas Yeganeh, Y., & Arab Ahmadi, A. A. (2007). Effective factors in client acceptance decision in audit firms. Empirical Studies in Financial Accounting, 5(19), 93-114 https://qjma.atu.ac.ir/article_4246_aa476f1c 6126fe13a038a0e7df2ebdf1.pdf [In Persian].
Huang, T.C., Chang, H., & Chiou, J.R.(2016). Audit market concentration, audit fee, and audit quality: Evidence from China. Auditing, A Journal of Practice and Theory, 35(2), 121- 145.
IFAC.(2010). Client acceptance and continuance.
Johnson, A., & Snyder, R. C.(2017). Acceptance or rejection of an audit client: Understanding risk in the auditing environment. Journal of Business Case Studies, 13(2), 42-67 https://doi.org/10.19030/jbcs.v13i2.9928.
Joshi, P.L., Al Ajmi, J., & Bremser, W.G.(2009). A study of auditor client relationships and problems in the Bahraini audit environment, Advances in Accounting, Incorporating Advances in International Accounting, 25(2), 266-277 https://doi.org/10.1016/j.adiac.2009.08.003.
Khoddamipour, A., & Alipoursarmast, K. (2013). Examining the factors affecting the acceptance or rejection of a new employer from the point of view of independent auditors. Journal of Accounting Research, 3(9): 19-1 https://journal.alzahra.ac.ir/article_458_89404d471305560d8825d588033ca096.pdf [In Persian].
Khoo, E.S., Lim, Y., & Monroe, G.S. (2020). Corporate reputation and the timeliness of external audit and earnings announcement. International Journal of Auditing, 24(3), 366-395 https://doi.org/10.1111/ijau.12202.
Krishnan, J., & Krishnan, J. (1997). Litigation risk and auditor resignations. The Accounting Review, 72(4), 539-560 https://doi.org/10.1016/S0165-4101(00)00019-7.
Mayers, A. (2013). Introduction to statistics and SPSS in psychology. Pearson Education.
Mohammadrezaei, F., Moh-Saleh, N., & Ahmed, K.(2018). Audit firm ranking, audit quality and audit fees: Examining conflicting price discrimination views. The International Journal of Accounting, 53(4), 295-313 https://doi.org/10.1016/j.intacc.2018.11.003.
Mohammad Rezaei, F., Faraji, O., Alavi Nasab, M., & Mosallanejad, Sh. (2021). Effective factors on client non-acceptance decision by auditing firms. Journal Of Empirical Research In Accounting, 11(42), 151-168 SID. https://journal.alzahra.ac.ir/article_5878_7e62c7ca4e8e31ab56cf84c47a5dd848.pdf [In Persian].
Moradi, M., Yahyayi, M., & Eskandar, H. (2021). Compilation of the model for accepting employers in audit institutions. Journal of Auditing Knowledge, 21(83), 195-226 https://danesh.dmk.ir/article-1-2315-fa.html [In Persian].
Pierre, K., & J.A. Anderson. (1984). An analysis of the factors associated with lawsuits against public accountants. The Accounting Review, 59(2), 242-263 https://www.jstor.org/stable/247297.
Rindova, V.P., Williamson, I.O., Petkova, A.P., & Sever, J.M. (2005). Being good or being known: An empirical examination of the dimensions, antecedents, and consequences of organizational reputation. Academy of Management Journal, 48(6), 1033-1049 https://www.jstor.org/stable/20159728.
Safikhani, R., Safarzadeh, M.H., & Asna Ashari, H. (2022). A Review of Releaton between Professional Skepticism, Client-Specific Experiences, and Audit Judgments. Journal of Accounting Knowledge, 13(1), 59-82 https://jak.uk.ac.ir/article_3013_e7a93a57dbe25fb0586e0fae6a841e2d.pdf [In Persian].
Sengupta, P., Shen, M., (2007). Can accruals quality explain auditor's decision making? The impact of accruals Quality on audit fees, going concern opinions and auditor change. Working Paper, George Mason University.
Stice, J.D. (1991). Using financial and market information to identify preengagement factors associated with lawsuits against auditors. The Accounting Review, 66, 516-533 https://www.jstor.org/stable/247807.
Venkataraman, R., Weber, J., & Willenborg, M. (2008). Litigation risk, audit quality, and audit fees: Evidence from initial public offerings. The Accounting Review, 83, 315–1345 https://www.jstor.org/stable/30243547.
Walo, J.C. (1995). The effects of auditor's business risk on audit scope. Auditing: A Journal of Practice and Theory, 14(1), 115-124 https://www.jstor.org/stable/248489.
Willert, R. (2021). Client Acceptance: Procedures and Auditor Considerations for Approval, On November 2, 2021, https://linfordco.com.