ارزیابی محرک‌های دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس در کاهش اثربخشی مذاکره در حرفه حسابرسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد بین‌المللی خرمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمشهر، ایران.

2 دانشیار گروه حسابداری، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران.

10.22103/jak.2022.20255.3775

چکیده

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی محرک‌های دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس در کاهش اثربخشی مذاکره در حرفه حسابرسی است.
 روش: این پژوهش بنا به ماهیت جمع‌آوری داده، ترکیبی است، به این دلیل که در بخش کیفی ابتدا از طریق چک لیست‌های امتیازی نسبت به شناسایی محرک‌های دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس و از طریق تمرکز بر پژوهش تروتمن و همکاران (۲۰۰۵) ابعاد اثربخشی مذاکره در حرفه حسابرسی شناسایی و سپس در بخش کمی از طریق تحلیل ماتریس فازی شهودی، نسبت به تعیین اثرگذارترین محرک دیالکتیک هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس جهت کاهش اثربخشی مذاکره در حرفه حسابرسی اقدام گردید.
 یافته‌ها: نتایج پژوهش در بخش کیفی از وجود ۴ محرک دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس جهت سنجش حکایت دارد که طی دو مرحله تحلیل دلفی مورد تأیید قرار گرفت. همچنین نتایج در بخش کمی بر اساس دو هدف تعیین اثرگذارترین بعد محرک‌های دیالکتیک ارجاع هویت اجتماعی صاحبکار به حسابرس و تأثیرپذیرترین بعد مذاکره در حسابرسی پیگیری شد.
 نتیجه‌گیری: براساس نتایج کسب شده باید بیان نمود، بازار حسابرسی برای رقابت‌پذیری بیشتری نیازمند توجه به ارزش‌های برآمده از هویت حرفه‌ای است تا سطح وابستگی حسابرسان به صاحبکاران در مذاکره حسابرسی کاهش یابد. نتایج این پژوهش همسو با تئوری هویت حرفه‌ای در حسابرسی است که بیان کننده این موضوع است که ارزش‌های مورد تأکید در حرفه حسابرسی مبنایی برای اثربخشی استقلال و تردید حرفه‌ای قلمداد می‌شوند.

کلیدواژه‌ها


امری، امید؛ شورورزی محمدرضا؛ مسیح‌آبادی، ابوالقاسم و مهرآذین، علیرضا (۱۴۰۰). نقش ویژگی‌های مدیریت بر نوع اظهارنظر حسابرسی و روابط حسابرس- صاحبکار. دانش حسابرسی ۲۱(۸۳)، ۲6۶-۲4۶.
آراد، حامد؛ خلعتبری لیماکی، عبدالصمد و پوررضا‌تمیجانی، معصومه (1400). توسعه تجاری‌سازی حرفه حسابرسی در ایران: تحلیلی از جایگاه هویت حسابرسان. دانش حسابرسی، 21(۸۴)، ۱۴۹-۱۱۹.
جعفریان، مائده؛ صفری‌گرایلی، مهدی و ولیان، حسن (1400). رویکرد تحول‌گرایانه صاحبکار و بی‌طرفی حسابرس با تأکید بر هویت حرفه‌ای حسابرس. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 13(52)، 166-147.
حساس یگانه، یحیی؛ باباجانی، جعفر؛ برزیده، فرخ و بیگلر، کیومرث (۱۳۹۶). عوامل اقتضایی مؤثر بر مذاکره برای حل و فصل اختلاف‌نظرهای حسابرس با صاحبکار در ارتباط با نحوه گزارشگری مالی. دانش حسابرسی، ۱۷(۶۷)، ۲۴-۵.
حسینی، سیدنیما؛ صفری‌گرایلی، مهدی و ولیان، حسن (1400). نگرش کارآمدی حسابرس در مذاکره و بی‌طرفی حسابرس: تحلیلی بر نقش هویت حرفه‌ای حسابرس. دانش حسابداری مالی، 8(3)، 200-175.
خلخالی، مرضیه؛ مران‌جوری، مهدی؛ علی‌خانی، مرضیه و تقی‌پوریان، یوسف (1401). تعهد حرفه‌ای، جهت‌گیری‌های اخلاقی و نگرش حسابرسان نسبت به فعالیت‌های بازاریابی. دانش حسابرسی، 22(۸۷)، ۴۰۲-۳۸۱.
سامی، سیامک؛ خسروی‌پور، نگار و لشگری، زهرا (1401). تأثیر کاربرد استعاره دیالکتیکی بر فرایند بلوغ مذاکره حسابرسان. مجله دانش حسابداری، 13(1)، 139-121. https://jak.uk.ac.ir/article_3010_f9c1109c9e03bf8ff9adb9d16e0f1e34.pdf.
شیرزاد، بهرام؛ نیکومرام، هاشم و وکیلی‌فرد، حمیدرضا (1399). جامعه‎پذیری حرفه‏ای و تردید حرفه‏ای در حسابرسی: آزمون نظریه هویت اجتماعی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 9(36)، 18-1.
نعمتی‌کشتلی، رضا (1401). تأثیر سبک‌های یادگیری بر عملکرد حسابرس با رویکرد مدل چندوجهی توانایی‌های میانجی. مجله دانش حسابداری، 13(4)، 160-143. https://jak.uk.ac.ir/article_3107_29cf02c3fcf6185f40bdb78720c1685e.pdf.
عارف‌منش، زهره و موسوی، مهران (1401). تأثیر هویت حرفه‌ای حسابرس بر رابطه خودکارآمدی مذاکرات حسابرس و صاحبکار با بی‌طرفی. قضاوت و تصمیم‌گیری در حسابداری و حسابرسی، 1(3)، 24-1.
کاظمی‌علوم، مهدی؛ رضازاده، جواد و کردستانی، غلامرضا (۱۳۹۸). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر اتخاذ استراتژی امتیازدهی در مذاکرات حسابرس و صاحبکار. حسابداری ارزشی و رفتاری، ۴(۸)، ۲۱۳-۱۶۳.
مهرانی، کاوه؛ یزدانی، سیما؛ بهبهانی نیا، پریساسادات و اسکندر، هدی (1392). نحوه انتخاب استراتژی‌های مذاکرات با مدیر توسط حسابرس. پژوهش حسابداری، 3(1)، 122-101.
ولیان، حسن؛ صفری‌گرایلی، مهدی و حسن‌پور، داوود (1399). هویت حرفه‌ای و سازمانی حسابرسان و تجاری‌سازی در مؤسسات حسابرسی. دانش حسابرسی، 20(۷۸)، ۳۹۱-۳۵۶.
ولیان، حسن؛ عبدلی، محمدرضا؛ اسلامی، خدیجه و اروئی، مهران (1401). بررسی تأثیر هویت حرفه‌ای حسابرسان بر ماهیت رقابتی صاحبکاران با توجه به نقش تجربه حسابرس. دانش حسابرسی، 22(۸۶)، ۲۷۳-۲۴۱.
References
Aczel, J., & Saaty, T.L. (1983). Procedure for synthesizing ratio judgements. Journal of Mathematical Psychology, 27, 93-102.
Amri, O., Shoorvarzy, M., Massihabadi, A., & Mehrazeen, A. (2021). The role of management attributes on audit opinions and auditor-client relationships. Auditing Knowledge, 21(83), 266-246 [In Persian]
Angela, L.M., & Husnatarina, F. (2015). Effect of auditor and client negotiation experience on audit results: an experimental test. International Journal of Monetary Economics and Finance, Inderscience Enterprises Ltd, 8(4), 345-359.
Arad, H., Khalatbari-Limaki, A., & Pourreza-Tamejani, M. (2021). Development of commercialization of audit profession in Iran: An analysis of auditors identity. Journal of Audit Science, 21(84), 119-149 [In Persian].
Arefmanesh, Z., & Mousavi, M. (2022). The effect of the auditor's professional identity on the relationship between the self-efficacy of auditor-employer negotiations and impartiality. Judgment and Decision Making in Accounting and Auditing, 1(3), 1-24 [In Persian].
Bamber, E.M., & Iyer, V.M. (2002). Big 5 auditors' professional and organizational identification: Consistency or conflict? Auditing: A Journal of Practice and Theory, 21(2), 21-38.
Bamber, E.M., & Iyer, V.M. (2007). Auditors' identification with their clients and its effect on auditors' objectivity. Auditing: A Journal of Practice and Theory, 26(2), 1-24.
Bame-Aldred, C.W., & Kida, T. (2007). A comparison of auditor and client initial negotiation positions and tactics. Accounting Organizations and Society, 32, 497–512.
Becker, C.L., DeFond, M.L., Jiambalvo, J., & Subramanyam, K.R. (1998). The effect of audit quality on earning management. Contemporary Accounting Research, 15(1), 1-24.
Bennett, G.B., Hatfield, R.C., & Stefaniak, Ch. (2015). The effect of deadline pressure on pre‐negotiation positions: A comparison of auditors and client management. Contemporary Accounting Research, 32(4), 1507-1528.
Berglund, N.R., & Eshleman, J.D. (2019). Client and audit partner ethnicity and auditor-client alignment. Managerial Auditing Journal, 34(7), 835-862.
Blokdijk, H., Drieenhuizen, F., Simunic, D.A., & Stein, M. (2006). An analysis of cross-sectional differences in Big and non-Big public accounting firms' audit programs. Auditing: A Journal of Practice and Theory, 25(1), 27-48.
Brante, T. (2005). Om begreppet och företeelsen profession. Tidskrift för Praxisnära forskning, No. 1, Division of Sociology, Högskolan i Borås, pp. 1-13.
Broberg, P., Umans, T., & Gerlofstig, C. (2013). Balance between auditing and marketing: an explorative study. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 22(1), 57-70.
Broberg, P., Umans, T., Skog, P., & Theodorsson, E. (2018). Auditors’ professional and organizational identities and commercialization in audit firms. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 31(2), 374-399.
Burt, I., & Libby, T. (2021). Organizational identity, professional identity salience and internal auditors’ assessments of the severity of internal control concerns. Managerial Auditing Journal, 36(4), 513-534.
Carrington, T., Johed, G., & Öhman, P. (2011). The organizational context of professionalism in auditing. Paper Presented at Critical Perspectives on Accounting Conference, Clearwater, FL.
Chen, K.Y., Lin, K.L., & Zhou, J. (2005). Audit quality and earnings management for Taiwan IPO firms. Managerial Auditing Journal, 20(1), 86-104.
Clow, K.E., Stevens, R.E., McConkey, W.C., & Loundon, D.L. (2009). Accountants’ attitudes toward advertising: A longitudinal study. Journal of Services Marketing, 23(2), 125-132.
Dennis, R.M. (2008). Biculturalism and the dialectics of identity, Dennis, R.M. (Ed.) Biculturalism, Self-Identity and Societal Transformation (Research in Race and Ethnic Relations, Vol. 15), Emerald Group Publishing Limited, Bingley, 31-48.
Devi, K. (2011). Extension of VIKOR method in intuitionistic fuzzy environment for robot selection. Expert Systems with Applications, 38(11), 14163-14168.
Doxey, M., & Ewing, R. (2021). Have changes in audit standards altered client perceptions of auditors? American Journal of Business, 36(2), 109-127.
Du, X. (2019). Does CEO-auditor dialect sharing impair pre-IPO audit quality? Evidence from China. Journal of Business Ethics, 156(2), 699–735.
Freidson, E. (2001), Professionalism: The Third Logic, University of Chicago Press, Chicago, IL.
Hafield, R.C., Mullis, C.E., & Trotman, K.T. (2022). Interactive auditor-client negotiations: The effects of the accumulating nature and direction of audit differences. The Accounting Review, 97(7), 223-241.
Hasas Yeganeh, Y., Babajani, J., Barzideh, F., & Biglar, K. (2017). Contingent factors affecting the negotiation to resolve the auditor's disagreements with the employer in connection with the way of financial reporting. Audit Knowledge, 17(67), 5-24. [In Persian].
Heckman, D.R., Steensma, K.H., Bigley, G.A., & Hereford, J.F. (2009). Effects of organizational and professional identification on the relationship between administrators’ social influence and professional employees’ adoption of new work behavior. Journal of Applied Psychology, 94(5), 1325-1335.
Hosseyni, S. N., Safari Gerayli, M., & Valiyan, H. (2021). Auditor effectiveness attitudes in negotiating on the auditor objectivity: Analysis of the role of professional identity. Financial Accounting Knowledge, 8(3), 175-200 [In Persian].
Humphrey, C., & Moizer, P. (1990). From techniques to ideologies: an alternative perspective on the audit function. Critical Perspectives on Accounting, 1(3), 217-238.
Islam, M.S., Nepal, M.P., Skitmore, M. & Attarzadeh, M. (2017). Current research trends and application areas of fuzzy and hybrid methods to the risk assessment of construction projects. Advanced Engineering Informatics, 33, 112-131.
Jafarian, M., Safari Gerayli, M., & Valiyan, H. (2021). Transformational client leadership and auditor objectivity with emphasis on the role of professional identification. Accounting and Auditing Research, 13(52), 147-166 [In Persian].
Jenkins, J.G., & Lowe, D.J. (1999). Auditors as advocates for their clients: Perceptions of the auditor client relationship. Journal of Applied Business Research, 15(2), 73-78.
Jenkins. R. (1996). Social Identity, London: Sage Publication.
Kazemi Olum, M., Rezazadeh, J., & Kordestani, Gh. (2019). Identifying and ranking the factors influencing the adoption of scoring strategy in the negotiations between the auditor and the employer. Value and Behavioral Accounting Quarterly, 4(8), 163-213 [In Persian].
Khalkhali, M., Marvanjoori, M., Alikhani, M., & Taghipoorian, Y. (2022). Professional commitment, ethical orientations and auditors' attitude towards marketing activities. Audit Knowledge. 22(87), 381-402 [In Persian].
Kleinman, G., & Palmon, D. (2000). A negotiation-oriented model of auditor-client relationships. Group Decision and Negotiation, 9(17), 17-45.
Kulset, E., & Stuart, I. (2019). Auditor–client negotiations over disputed accounting issues: Evidence from one of the Norwegian Big 4 firms. International Journal of Auditing, 22(3), 435-448.
Lai, K. (2013). Audit reporting of Big 4 versus non-Big 4 auditors: the case of ex-Andersen clients. The International Journal of Auditing, 48(4), 495-524.
Lembke, S., &Wilson, M.G. (1998). Putting the “team” into teamwork: alternative theoretical contributions for contemporary management practice. Human Relations, 51(7), 927-944.
Liu, Q., Zhao, L., Tian, L., & Xie, J. (2021). Close auditor-client relationships: adverse effects and the potential mitigating role of partner rotation. Managerial Auditing Journal, 36(6), 889-919.
Mael, F.A., & Ashforth, B.E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13(2), 103-123.
Manlove, C.T. (2001). Review: Towards a dialectic of identity and economy in postcolonial studies. The Johns Hopkins University Press, 28(2), 198-206.
Mehrani, K., Yazdani, S., Behbahaninia, P.S., & Ekandar, H. (2013). How to choose negotiation strategies with the manager by the auditor. Journal of Accounting and Social Interests, 3(1), 101-122 [In Persian].
Mustikarini, A., & Adhariani, D. (2022). In auditor we trust: 44 years of research on the auditor-client relationship and future research directions. Meditari Accountancy Research, 30(2), 267-292.
Nematikoshteli, R. (2022). The effect of learning styles on the auditor's performance with the approach of mediator skills multidimensional model. Journal of Accounting Knowledge, 13(4), 143-160 [In Persian] https://jak.uk.ac.ir/article_3107_29cf02c3fcf6185f40bdb78720c1685e.pdf.
Rahmat, M.M., Ali, S.H.A., & Mohd Saleh, N. (2021). Auditor-client relationship and related party transactions disclosure: the role of family controlling shareholders from a network perspective. Managerial Auditing Journal, 36(4), 591-615.
Sami, S., Khosravipour, N., & Lashgari, Z. (2022). The effect of using dialectical metaphor on auditors' negotiation maturation process. Journal of Accounting Knowledge, 13(1), 121-139 [In Persian] https://jak.uk.ac.ir/article_3010_f9c1109c9e03bf8ff9adb9d16e0f1e34.pdf.
Shirzad, B., Nikomaram, H., & Vakilifard, H.R. (2020). Professional socialization and professional skepticism in auditing: The theory of social identity. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 9(36), 1-18 [In Persian].
Stefaniak, C.M., Houston, R.W., & Cornell, R.M. (2012). The effects of employer and client identification on internal and external auditors' evaluations of internal control deficiencies. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 31(1), 39-56.
Suddaby, R., Gendron, Y., & Lam, H. (2009). The organizational context of professionalism in accounting. Accounting, Organisations and Society, 34(3/4), 409-427.
Svanberg, J., & Öhman, P. (2015). Auditors’ identification with their clients: Effects on audit quality. The British Accounting Review, 47(4), 395-408.
Svanberg, J., Öhman, P., & Neidermeyer, P.E. (2018). Client-identified auditor’s initial negotiation tactics: a social-identity perspective. Managerial Auditing Journal, 33(6/7), 633-654.
Sweeney, B., & McGarry, C. (2011). Commercial and professional audit goals: Inculcation of audit seniors. International Journal of Auditing, 15(3), 316-332.
Tesfamariam, S., & Sadiq, R. (2006). Risk-based environmental decision-making using fuzzy analytic hierarchy process (F-AHP). Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 21(2), 35–50.
Trotman, K., Wright, A., & Wright, S. (2005). Auditor negotiations: An examination of the efficacy of intervention methods. The Accounting Review, 80(2), 349–367.
Trotman, K., Wright, A., & Wright, S. (2009). An examination of the effects of auditor rank on negotiation planning judgments. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 28(1), 191–203.
Valiyan, H., Abdoli, M., Eslami, Kh., & Oroyee, M. (2022). Investigating the impact of auditors' professional identity on the competitive nature of business owners, considering the role of auditor experience. Audit Knowledge, 22(86), 241-273 [In Persian].
Valiyan, H., Safarigeraili, M., & Hasanpour, D. (2020). Professional and organizational identity of auditors and commercialization in audit institutions. Audit Knowledge, 20(78), 356-391 [In Persian].
Van Nieuw Amerongen, N., Coskun, E., van Buuren, J., & Duits, H.B. (2022). The coherence of the auditor-client relationship quality and auditor tenure with client’s perceptions on added-value in SME audits: A sociological perspective. Managerial Auditing Journal, 37(3), 358-379.
Vargas, L.G. (1984). Reciprocal matrix with random coefficients. Mathematical Modelling, 3: 69-81
Wang, H., Qian, G., & Feng, X. (2011). An intuitionistic fuzzy AHP based on synthesis of eigenvectors and its application. Information Technology Journal, 10(3), 1850-1866.
Wang, J., Hamammi, H., & Ousama, A.A. (2022). Does the power of negotiation influence audit fees? Evidence from the Chinese context. International Journal of Economics and Accounting, 11(1), 1-19.
Wan-Huggins, V.N., Riordan, C.M., & Griffeth, R.W. (1998). The development and longitudinal test of a model of organizational identification. Journal of Applied Social Psychology, 28(8), 724-749.
Wu, D.D., Zhang, Y., Wu, D., & Olson, D.L. (2010). Fuzzy multi-objective programming for supplier selection and risk modeling: A possibility approach. European Journal of Operations Research, 200(3), 774–787.
Zhou, J., & Elder, R. (2008). Audit quality and earnings management by seasoned equity offering firms. Asia-Pacific Journal of Accounting and Economics, 11(2), 95-120.