بسط نظریه اتوپایسیس در تأثیر ابعاد محتوایی ساختار شرکت‌ها بر توسعه‌ پارادایم گزارشگری یکپارچگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

2 دانشیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

3 استادیار گروه حسابداری، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران.

10.22103/jak.2022.18288.3584

چکیده

هدف: امروزه گزارشگری فقط برای اطلاع‌رسانی نیست، بلکه با گسترش مفاهیمِ مدیریتی و کسب وکار، نگاه شرکت‌ها به سوی تمام ذینفعان معطوف شده و تغییرات عمده‌ای در روش‌های کسب وکار، شیوه تولید سرمایه و حیطه تعامل با ذینفعان است که برای رفع این نیاز، روی آوردن به گزارشگری یکپارچه به عنوان مبنایی مبتنی بر توسعه ارزش‌های تعامل با ذینفعان می‌تواند بسیار مهم و اثربخش باشد. اما فقدان یک هماهنگی و توازن بین ساختار با سیستم‌هایی همچون سیستم گزارشگری مالی، سبب می‌گردد کارکردهای شیوه گزارشگری یکپارچه از ظرفیت‌های ایجادِ ارزش فراگیر برخوردار نباشد. لذا، این پژوهش با بسط نظریه اتوپایسیس به دنبال بررسی تأثیر ابعاد محتوایی ساختار شرکت‌ها بر توسعه پارادایم یکپارچگی گزارشگری مالی است.
 روش: پژوهشِ حاضر از رویکرد نتیجه، جزء پژوهش‌های کاربردی محسوب و از نظر هدف در دسته پژوهش توصیفی/ همبستگی قرار می‌گیرد، زیرا اقدام به مطالعه داده‌های مربوط به یک مقطعِ زمانی یعنی 1399-1398 براساس روش تحلیل داده‌های مقطعی، مبتنی بر تحلیل مسیر و چارچوب مدلِ‌سازی ساختاری حداقل مربعات جزئی (PLS) می‌نماید. داده‌ مربوط به متغیرِ یکپارچگی گزارشگری از طریق چک‌لیست امتیازی افشای اطلاعات شرکت‌ها براساس گزارش‌های صورت‌های مالی استخراج گردید و و داده‌ی مربوط ابعاد محتوایی از طریق توزیع پرسشنامه بینِ مدیران عاملِ شرکت‌های مورد بررسی، گردآوری شد.
 یافته‌ها: نتایج نشان داد، ابعاد محتوایی بر توسعه‌ پارادایم یکپارچگی گزارشگری تأثیر مثبت و معناداری دارد.
 نتیجه‌گیری: در واقع این نتیجه نشان داد، برمبنای بسط نظریه اتوپایسیس که بیان‌کننده‌ سطح همراستایی ساختار با سیستم است، ابعاد محتوایی به عنوان مبنای ساختاری یک شرکت می‌تواند سببِ افزایش اثرمثبت در پارادایم یکپارچگی گزارشگری شود.

کلیدواژه‌ها


ابوالفتحی، حسن؛ نوراله‌زاده، نوروز؛ جعفری، محبوبه و خسروی‌پور، نگار (1399). بررسی پیامدهای کیفیت گزارشگری یکپارچه بر ارزش‌گذاری شرکت‌ها و عملکرد آتی شرکت‌ با تاکید برنقش پیچیدگی و نیازهای تأمین منابع مالی خارجی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 9(35)، 133-119.
رضایی، شعیب و کردستانی، غلامرضا (1401). بررسی روند سودمندی اطلاعات حسابداری از منظر ارتباط ارزشی. مجله دانش حسابداری، 13(4)، 22-1.
اسحق‌زاده، نیره؛ مهرگان، محمدرضا و ابویی‌اردکان، محمد (1396). کاربرد تئوری اتوپایسیس در مدیریت. مدیریت دولتی، 9(3)، 462-427.
حسن‌زاده‌رنگی، نیما؛ الهیاری، تیمور و خسروی، یلدا (۱۳۹۱). طراحی پرسشنامه شکست‌های شناختی شغلی: تعیین روایی و قابلیت اعتماد ابزار. سلامت کار ایران، ۹(۱)،۴۰-۲۹.
رضایی، فرزین؛ ترابیان، محسن و مختاری، فرشته (۱۳۹۸). ارتباط ارزش اطلاعات حسابداری در رویکرد گزارشگری یکپارچه. نشریه علمی تخصصی شباک، ۵(۳)، 80-67.
ستایش، محمدحسین و مهتری، زینب (1398). الگویی برای ارائه اطلاعات شرکت‌های ایرانی در قالب گزارشگری یکپارچه. پیشرفت‌های حسابداری، 11(1)، 142-105.
مرشدزاده، مهناز و قربانی، محمود (1394). چارچوب بین‌المللی گزارشگری یکپارچه. حسابدار رسمی، ۸8-۸4.
References
Aboalfathi, H., Nourollahzadeh, N., Jafari, M., & Khosravipour, N. (2021). Investigating the economic implications of integrated reporting quality with regard to the role of corporate characteristics. Empirical Research in Accounting, 11(2), 181-200 [In Persian].
Arora, M.P., Lodhia, S., & Stone, G. (2021). Enablers and barriers to the involvement of accountants in integrated reporting, Meditari Accountancy Research, 30(3), 676-709.
Brocklesby, J. (2011). From Building Environmental Representations to Structural Coupling—an Autopoietic Theory Perspective on the Theory and Practice of Strategic Management, Systems and Behavioral Research Science, 28(6), 618-630.
Conway, E. (2019). Quantitative impacts of mandatory integrated reporting, Journal of Financial Reporting and Accounting, 17(4), 604-634.
Cooke, F.L., Xie, Y., & Duan, H. (2016). Workers’ grievances and resolution mechanisms in Chinese manufacturing firms: key characteristics and the influence of contextual factors. The International Journal of Human Resource Management, 27(18), 2119-2141.
Cooray, Th., Senaratne, S., Gunarathne, A.D., Herath, R., & Samudrage, D. (2020). Does Integrated Reporting Enhance the Value Relevance of Information? Evidence from Sri Lanka, Sustainability, 12(2), 1-25.
Council Reporting Integrated International. (2013). Integrated Towards, century 21st the in value communicating: reporting.
Eshaghzadeh, N., Mehregan, M., & Abooyee Ardakan, M. (2017). Application of Autopoietic Theory in Management. Journal of Public Administration, 9(3), 427-462 [In Persian].
Guthrie, J., Manes Rossi, F., Orelli, R.L., & Nicolò, G. (2020). Investigating risk disclosures in Italian integrated reports. Meditari Accountancy Research, 28(6), 1149-1178.
Hahn, R., Reimsbach, D., & Schiemann, F. (2015). Organizations, climate change, and transparency: Reviewing the literature on carbon disclosure. Organization and Environment, 28, 80–102.
Iba, T. (2010). An Autopoietic Systems Theory for Creativity, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2(4), 6610-6625.
International Integrated Reporting Council. (2013). The international IR framework, Retrieved from https://integratedreporting.org/wp-content/uploads/2013/12/13-12-08-the-international-ir-framework-2-1. pdf.
Jinga, G., & Dumitru, M. (2015). The management accounting tools and the integrated reporting. SEA-Practical Application of Science, 7(2), 45-50
Kılıç, M., Uyar, A., Kuzey, C., & Karaman, A.S. (2020). Does institutional theory explain integrated reporting adoption of Fortune 500 companies? Journal of Applied Accounting Research, 22(1), 114-137.
Lakshan, A.M.I., Low, M., & De Villiers, C. (2021). Management of risks associated with the disclosure of future-oriented information in integrated reports, Sustainability Accounting, Management and Policy Journal, 12(2), 241-266.
Lemma, T.T., Khan, A., Muttakin, M.B., & Mihret, D.G. (2019). Is integrated reporting associated with corporate financing decisions? Some empirical evidence. Asian Review of Accounting, 27(3), 425-443.
Maturana, H. (2002). Autopoiesis, structural coupling and cognition: a history of these and other notions in the biology of cognition. Cybernetics &Human Knowing, 9(3-4), 5-34.
Maturana, H.R., & Varela, F.J. (1987). The tree of knowledge: The biological roots of human understanding. New Science Library/Shambhala Publications.
Minagers, J. (2008). Can social systems be autopoietic? Assessing Luhmann's social theory. The Sociological Review, 50(2), 278-299.
Morshedzadeh, M., & Ghorbani, M. (2018). International Integrated Reporting Framework. Certified Public Accountant, 84-88 [In Persian].
Muttakin, M.B., Mihret, D., Lemma, T.T., & Khan, A. (2020). Integrated reporting, financial reporting quality and cost of debt. International Journal of Accounting & Information Management, 28(3), 517-534.
Noll, V.L., & Shupe, A.D. (1975). Contextual dimensions in attitudes as a function of group-originating identities. Sociological Focus, 8(1), 117-138.
Oktorina, M., Siregar, S.V., Adhariani, D., & Mita, A.F. (2021). The diffusion and adoption of integrated reporting: a cross-country analysis on the determinants. Meditari Accountancy Research, 30(1), 1-47.
Paucar-Caceres, A., Harnden, R., & Reichel, A. (2011). Autopoiesis, Systems Thinking and Systemic Practice: The Contribution of Francisco Varela. Systems and Behavioral Research Science, 28(6), 571-574.
Qian, W., Burritt, R., & Chen, J. (2016). The potential for environmental management accounting development in China. Journal of Accounting and Organizational Change, 11(1), 406–428.
Razeto-Barry, P. (2012). Autopoiesis 40 years later. A review and a reformulation. Origins of Life and Evolution of Biospheres, 42(6), 543-567.
Rezaei, F., Torabian, M., & Mokhtari, F. (2019). Relationship between the value of accounting information in the integrated reporting approach. Shabak Scientific Journal, 5(3), 67-80 [In Persian].
Rezaie, S., & Kordestani, G. (2022). A studying the accounting information decision-usefulness in value relevance perspective. Journal of Accounting Knowledge, 13(4), 1-22 [In Persian].
Robb, F.F. (1991). Accounting: A virtual autopoietic system? Systems practice, 4(1), 215–235.
Setayesh, M., Mehtari, Z. (2019). A Pattern to present information of Iranian firms in the form of integrated reporting. Accounting Developments, 11(1), 105-142 [In Persian].
Sim, A.B. (2009). Contextual perspectives of turnaround in Malaysian firms. Asia Paacific Business Review, 15(2), 199-216.
Thannhuber, M., Tseng, M.M., & Bullinger, H. (2001). An Autopoietic approach for building knowledge management systems in manufacturing enterprises. CIRP Annals, 50(1), 313-318.
Valentinov, V., & Hajdu, A. (2021). Integrating instrumental and normative stakeholder theories: a systems theory approach. Journal of Organizational Change Management, 34(4), 699-712.
Varela, F.G., Maturana, H.R., & Uribe, R. (1974). Autopoiesis: The organization of living systems, its characterization and a model. Biosystems, 5(4), 187-196.
Velte, P., & Stawinoga, M. (2016). Integrated reporting: the current state of empirical research, limitations and future research implications. Journal of Management Control, 28(2), 1-46
Veltri, S., Silvestri, A. (2020). The value relevance of corporate financial and nonfinancial information provided by the integrated report: A systematic review, Business Strategy and The Environment, 29(8), 3038-3054.
Villalbos, M., Palacios, S. (2021). Autopoietic theory, enactivism, and their incommensurable marks of the cognitive, Synthese, 198(2), 17-87.
Wachira, M.M., Berndt, T., & Romero, C.M. (2019). The adoption of international sustainability and integrated reporting guidelines within a mandatory reporting framework: Lessons from South Africa. Social Responsibility Journal, 16(5), 613-629.
Whitaker, R. (1995). Self-organization, autopoiesis, and enterprises. Available in: http://www.enolagaia.com/ RW-ACM95-Main.html