تأثیر ارزش شرکت و سود حسابداری بر مخارج سرمایه‌ای: نقش تعدیلی کیفیت اطلاعات داخلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

3 کارشناسی ارشد گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22103/jak.2021.17813.3522

چکیده

هدف: تصمیم‌گیری راجع به میزان مخارج سرمایه‌ای جزء مهمترین تصمیمات مدیران در شرکتها است. این مقاله با اتکا به فرضیه «کیفیت اطلاعات داخلی» در صدد بررسی نقش تعدیلی است که کیفیت اطلاعات داخلی شرکت می‌تواند در میزان اثرگذاری ارزش شرکت و سود حسابداری بر مخارج سرمایه‌ای ایفا کند.
 روش: دو متغیر عدم تجدید ارائه و شفافیت شرکتی به عنوان شاخص‌های کیفیت اطلاعات داخلی شرکت انتخاب شده‌اند. سپس چهار فرضیه تدوین و نمونه‌ای متشکل از 181 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1390 تا 1398 تشکیل شده و فرضیه‌های پژوهش با استفاده از رگرسیون چندگانه به روش داده‌های ترکیبی مورد آزمون قرار گرفته‌اند.
 یافته‌ها: ارزش شرکت و سود حسابداری بر مخارج سرمایه‌ای تأثیر مثبت دارند. همچنین مشخص شد که «فرضیه کیفیت اطلاعات داخلی» در شرکت‌های فعال در ایران مصداق ندارد. یعنی کیفیت اطلاعات داخلی شرکت‌ها تأثیری بر میزان اثرگذاری سود حسابداری بر مخارج سرمایه‌ای ندارد. در خصوص تأثیر کیفیت اطلاعات داخلی بر میزان اثرگذاری ارزش شرکت بر مخارج سرمایه‌ای نیز نتایج متقن و قابل اتکایی حاصل نشد.
 نتیجه‌گیری: مدیران شرکت‌های فعال در ایران در تصمیم‌گیری راجع به مخارج سرمایه‌ای، توجه چندانی به محیط اطلاعات داخلی شرکت و اطلاعات تولید شده توسط آن ندارند. این نتیجه احتمالاً به دلیل غیرقابل اتکا بودن کیفیت اطلاعات داخلی از نظر مدیران است. این به آن معناست که هزینه تولید اطلاعات در داخل شرکت از منافع آن بیشتر است. اگر تلاش مدیران به سوی بهبود و ارتقاء محیط اطلاعات داخلی متمرکز شود، اطلاعات تولید شده توسط این محیط به یک منبع اطلاعاتی قوی برای تصمیم‌گیری در خصوص مخارج سرمایه‌ای تبدیل شده و منافع آن بر مخارج آن فزونی خواهد یافت.

کلیدواژه‌ها


افلاطونی، عباس (1397). اقتصادسنجی در پژوهش‌های مالی و حسابداری با نرم افزار Eviews. انتشارات ترمه، تهران.
بلالی، حسن و نورشاهی، کبری (1392). کیفیت اطلاعات حسابداری و مخارج سرمایه‌ای شرکت‌ها: دیدگاهی مبتنی بر نظریه نمایندگی. مطالعات حسابداری و حسابرسی، 2(5)، 144-123.
پورحیدری، امید؛ ناظمی‌اردکانی؛ مهدی و محمدی، امیر (1388). بررسی مقایسه‌ای توانایی پیش‌بینی اطلاعات صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم و غیر مستقیم. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 16(3)، 32-17.
تاریوردی، ناصر و خانلری، مرتضی (1398). بررسی تأثیر نقدشوندگی سهام بر نگهداشت وجه نقد. چشم انداز حسابداری و مدیریت، 2 (20)، 127-114.
ثقفی، علی؛ علوی طبری، حسین و رباط میلی، مژگان (1393). کیفیت اطلاعات حسابداری و تعدیل قیمت سهام. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 3(12)، 45-21.
جبارزاده کنگرلویی، سعید و رادی، یاسر (1398). بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر شفافیت شرکتی با تاکید بر اثر تعدیل گری ضعف کنترل‌های داخلی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 11(1)، 80-55.
دستگیر، محسن و واحدپور، موسی (1396). علامت دهی از طریق اقلام تعهدی اختیاری و تأثیر آن بر سرمایه گذاری در داراییهای سرمایه‌ای و نرخ بازده داراییها در شرکت‌های با محدودیت مالی. مجله دانش حسابداری، 8(3)، 140-113.
رشیدی باغی، محسن (1398). نقش کیفیت حسابرسی و کیفیت اطلاعات حسابداری در تغییر قیمت گذاری عدم تقارن اطلاعاتی. ‌دانش حسابداری مالی، 6(3)، 187-167.
رشیدی، محسن (1398). نقش محدودیت‌های تأمین مالی و عدم اطمینان محیطی در محدودسازی ارتباط بین متنوع سازی عملیاتی و ضعف کنترل‌های داخلی. پیشرفت‌های حسابداری، 11(2)، 206-183.
رضائی پیته نوئی، یاسر و صفری گرایلی، مهدی (1398). توانایی مدیریت و کیفیت محیط اطلاعاتی شرکت. دانش حسابداری مالی، 6 (4)، 177-157.
ساری، محمدعلی؛ اعتمادی، حسین و سپاسی، سحر (1398). نقش کیفیت محیط اطلاعات داخلی در کاهش ریسک مالیاتی شرکت‌ها. پژوهش‌های مدیریت در ایران، 23(2)، 25-1.
شمسی، فاطمه و جهانشاد، آزیتا (1398). تأثیر بیش اطمینانی مدیران مبتنی بر سرمایه‌گذاری و مخارج سرمایه‌ای بر شاخص‌های ریسک و بهره‌وری سرمایه. راهبرد مدیریت مالی، 7(27)، 123-146.
فخاری، حسین و تقوی، سید روح الله (1388). کیفیت اقلام تعهدی و مانده وجه نقد. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 16(3)، 84-69.
فروغی، داریوش و رهروی دستجردی، علیرضا (1394). ارتباط بین وقفه قیمت و بازده مورد انتظار سهام. پژوهش‌های حسابداری مالی، 7(1)، 36-17.
کامران راد، صدیقه؛ دارابی، رؤیا؛ امام وردی، قدرت‌الله و جعفری، محبوبه (1398). نقش کیفیت اطلاعات حسابداری در مصداق تورش نوگرایی در رفتار سرمایه‌گذاران. مجله دانش حسابداری، 10(4)، 62-29.
کرمی، غلامرضا؛ مرادی جز، محسن و محسنی نامقی، داود ( 1394). کیفیت گزارشگری مالی، سررسید بدهی و کارایی سرمایه گذاری: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 7(1)، 110-93.
محمدزاده سالطه، حیدر؛ بادآور نهندی، یونس و اسماعیل‌نژاد، مجید (1394). بررسی تأثیر نظام راهبری شرکت بر ارزش شرکت با تأکید بر کارایی سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 22(1)، 142-125.
محمدی، اسفندیار؛ سبزعلی پور، فرشاد و دهقانی، فاطمه (1397). بررسی رابطه شفافیت شرکتی و محدودیت در تأمین مالی در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 6(1)، 216-201.
مرادی، جواد و احمدی، غلامرضا (1396). بررسی تأثیر ادراک مدیران و بازار از ارزش شرکت بر مخارج سرمایه‌ای در بازارهای ناقص با در نظر گرفتن مسأله نمایندگی. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 9(34)، 103-88.
مرادی، جواد و قدیریان‌آرانی، محمدحسین (1396). بیش اعتمادی مدیریت و تجدید ارائه صورت‌های مالی: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌های حسابداری، 9(1)، 192-169.
ملاایمنی، وحید و مرفوع، محمد (1394). رابطه بین کیفیت افشاء اطلاعات و تأخیر در زمان صدور گزارش حسابرسی. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 11(45)، 71-51.
نصیری، محمد و یغمائی علیشاه، ایوب (1398). تأثیر تجدید ارائه صورت‌های مالی بر سیاست نگهداشت وجه نقد. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 9(33)، 142-123.
نوروش، ایرج؛ مؤمنی‌یانسری، ابوالفضل و صفری گرایلی، مهدی (1395). کیفیت سود و ارزش شرکت؛ شواهدی از شرکت‌های ایرانی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 7 (4)، 18-1.
نوروش، ایرج؛ صفری گرایلی، مهدی و مؤمنی یانسری، ابوالفضل (1397). مالکیت مدیریتی، نگهداشت وجه نقد و ارزش شرکت. تحقیقات حسابداری و حسابرسی،10 (39)، 50-20.
هدایتی پور، مرضیه و نصیرزاده، فرزانه (1397). بررسی رابطه بین مدل‌های کیفیت گزارشگری مالی، زمانبندی تعهدات،کارایی و عدم کارایی سرمایه گذاری. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 15(58)، 105-79.
هاشمی، سید عباس؛ صمدی، سعید و هادیان، ریحانه (1393). اثرکیفیت گزارشگری مالی و سررسید بدهی بر کارایی سرمایه‌گذاری. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 11 (44)، 143-117.
References
Abernathy, J.L., Beyer, B., Downes, J.F., & Rapley, E.T. (2019). High-quality information technology and capital investment decisions. Journal of Information Systems, 34(3), 1–29.
Aflatooni, A. (2018). Econometrics in Accounting and Finance Using Eviews, Termeh, Tehran [In Persian].
Armstrong, C.S., Glaeser, S., & Kepler, J.D. (2019). Accounting quality and the transmission of monetary policy. Journal of Accounting and Economics, 68(2–3).
Badertscher, B., Shroff, N., & White, H.D. (2013). Externalities of public firm presence: Evidence from private firms’ investment decisions. Journal of Financial Economics, 109(3), 682–706.
Balali, H., & Norshahi, K. (2013). Accounting information quality and firms capital investments: an agency theory perspective. Accounting and Auditing Studies, 2(5), 86-100 [In Persian].
Biddle, G.C., & Hillary, G. (2006). Accounting quality and firm-level capital investment. The Accounting Review, 81(5), 963-982.
Dastgir, M., & Vahedpour, M. (2017). Signaling through discretionary accruals and its impact on capital investment and ROA in financially constrained firms. Journal of Accounting Knowledge, 8(3), 113-140 [In Persian].
Dechow, P.M., & Dichev, I.D. (2002). The quality of accruals and earning: The role of accruals estimation errors. The Accounting Review, 77, 59–35.
Dye, R., & Sridhar, S. (2002). Resource allocation effects of price reactions to disclosures. Contemporary Accounting Research, 19(3), 385–410.
Fakhari, H., & Taghavi, S. (2009). Accruals quality and corporate cash holdings. Accounting and Auditing Review, 16(3), 69-84 [In Persian].
Foroghi, D., & Rahrovi Dastjerdi, A. (2015). The relationship between stock price delay and expected return. Journal of Financial Accounting Research, 7(1), 17-36 [In Persian].
Francis, J.R., Khurana, I.K., & Pereira, R. (2005). Disclosure incentives and effects on cost of capital around the world. The Accounting Review, 80(4), 1125–1162.
Gaio, C., & Raposo, C. (2011). Earnings quality and firm valuation: International evidence. Accounting & Finance, 51(2), 467-499.
Gallemore, J., & Labro, E. (2015). The Importance of the internal information environment for tax avoidance. Journal of Accounting and Economics, 60(1), 149-167.
Gao, P., & Liang, P. (2013). Informational feedback effect, adverse selection, and the optimal disclosure policy. Journal of Accounting Research, 51, 1122-58.
Goodman, T.H., Neamtiu, M., Shroff, N., & White, H.D. (2014). Management forecast quality and capital investment decision. The Accounting Review, 89(1), 331-365.
Hadlock, C.J., & Pierce, J.R. (2010). New evidence on measuring financial constraints: moving beyond the kz index. The Review of Financial Studies, 23(5), 1909–1940.
Hashemi, S., Samadi, S., & Hadian, R. (2015). The effect of financial reporting quality and debt maturity on investment efficiency. Empirical Studies in Financial Accounting, 11(44), 117-143 [In Persian].
Hayashi, F. (1982). Tobin’s Marginal q and Average q: A neoclassical interpretation. Econometrica, 50(1), 213–224.
Hedayatipour, M., & Farzaneh, N. (2018). Investigation the relationship between financial reporting quality models, debt maturity and investment efficiency and inefficiency. Empirical Studies in Financial Accounting, 15(58), 79-105 [In Persian].
Heitzman, S., & Huang, M. (2019). Internal information quality and the sensitivity of investment to market prices and accounting profits. Journal of Contemporary Accounting Research, 36(3), 1699–1723.
Huang, K., Lao, B., & McPhee, G. (2020). Internal information quality and patent-related innovation. Journal of Business Finance and Accounting, 47(3-4), 489–518.
Jabbarzadeh Kangarluie, S., & Radi, Y. (2019). Investigating the impact of managerial capacity on corporate transparency, emphasizing the moderation of weaknesses in internal controls in companies acquired in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Research, 11(1), 55-80 [In Persian].
Jeon ,Jin Q.,J.Q., Ryoo, J., Lee, C., & Choi, H.W. (2018). Marketing activities, strategic competition, and firm value. Canadian Journal of Administrative Sciences, 35(4), 577-591.
Kamranrad, S., Darabi, R., Emamverdi, G., & Jafari, M. (2020). Role of accounting information quality in recency bias in investors’ behavior. Journal of Accounting Knowledge, 10(4), 29-62 [In Persian].
Karami, G., Moradi Joz, M., & Mohseni Namgi, D. (2015). Financial reporting quality, debt maturity and investment efficiency: evidence from listed firms in the Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Research, 7(1), 93-110 [In Persian].
Leuz, C., & Wysocki, P.D. (2016). The economics of disclosure and financial reporting regulation: Evidence and suggestions for future research. Journal of Accounting Research, 54(2), 525-622.
Luo, Y. (2005). Do insiders learn from outsiders? Evidence from mergers and acquisitions. Journal of Finance, 60, 1951–82.
Mitton, T., & O’Connor, T. (2012). Investability and firm value. European Financial Management, 18(5), 731-761.
Mohammadzade Salteh, H., Badavar Nahandi, Y., & Esmaeelnejad, M. (2015). The investigation the effect of corporate governance on firm value with emphasis on investment efficiency in listed firms at Tehran Stock Exchange. Accounting and Auditing Review, 22(1), 125-142 [In Persian].
Mohammadi, E., Sabzalipour, F., & Dehghani, F. (2018). Examining the relationship between corporate transparency and financial constraints of Listed Companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Asset Management and Financing, 6(1), 201-216 [In Persian].
Mollaimani, V., & Marfou, M. (2015). The relationship between disclosure quality and audit report lag. Empirical Studies in Financial Accounting, 12(45), 59-80 [In Persian].
Moradi, J., & Ahmadi, G. (2017). Investigating the effect of managers’ and market perceptions regarding firm’s value on capital expenditures in imperfect markets considering agency problems. Accounting and Auditing Research, 9(34), 88-103 [In Persian].
Moradi, J., & Ghadirian-Arani, M. (2017). Managerial overconfidence and financial restatement: Evidence from Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Advances, 9(1), 169-192 [In Persian].
Nasiri, M., & Yaghmaei Alishah, A. (2019). Accounting restatements and cash holding policy. Empirical Research in Accounting, 9(3), 123-142 [In Persian].
Noravesh, I., Momeni Yanesari, A., & Safari Gerayli, M. (2016). Earnings quality and firm value: evidence from Iranian firms. Journal of Financial Accounting Research, 7(4), 1-18 [In Persian].
Noravesh, I., Safari Gerayli, M., & Momeni Yanesari, A. (2018). Managerial ownership, cash holdings and firm valuation. Accounting and Auditing Research, 10(39), 5-20 [In Persian].
Northcott, D., & Alkaraan, F. (2006). Strategic capital investment decision-making: A role for emergent analysis tools? A study of practice in large UK manufacturing companies. The British Accounting Review, 38(2), 149-173.
Pereira da Silva, P. (2021). Do managers pay attention to the market? A review of the relationship between stock price informativeness and investment. Journal of Multinational Financial Management, 59, 100675
Pourheydari, O., Nazemi, A.M., & Mohammadi, A. (2013). A comparative review of predictive ability of direct and indirect methods cash flow information. Accounting and Auditing Review, 16(3), 17-32 [In Persian].
Rezaei Pitenoei, Y., & Safari Gerayli, M. (2020). Managerial ability and corporate information environment quality. Journal of Financial Accounting Knowledge, 6(4), 157-177 [In Persian].
Rashidi Baqhi, M. (2019a). The role of audit quality and the quality of accounting information in changing the information asymmetry pricing. Journal of Financial Accounting Knowledge, 6(3), 167-187 [In Persian].
Rashidi Baqhi, M. (2019b). The role of financing constraints and environmental uncertainty in limiting the link between operational diversification and the weakness of internal controls. Journal of Accounting Advances, 11(2), 183-206 [In Persian].
Saghafi, A., Alavi tabari, H., & Robatmili, M. (2014). Quality of accounting information and stock price adjustment. Empirical Research in Accounting, 4(2), 21-45 [In Persian].
Sari, M., Etemadi, H., & Sepasi S. (2019). The importance of the internal information environment quality for tax risk reduction. Management Research in Iran, 23(2), 1-27 [In Persian].
Shamsi, F., & Jahanshad, A. (2019). The effect of managers’ overconfidence based on investment and capital expenditure on risk indexes and capital productivity. Financial Management Strategy, 7(4), 104-124 [In Persian].
Shroff, N., Verdi, R.S., & Yu, G. (2014). Information environment and the investment decisions of multinational corporations. The Accounting Review, 89(2), 759-790.
Shroff, N. (2016). Corporate investment and changes in GAAP. Review of Accounting Studies, 22(1), 1–63.
Summers, L.H. (1981). Taxation and corporate investment: A q-theory approach. Brookings Papers Econ, 1, 67-127.
Tariverdi, N., & Khanlari, M. (2020). Investigating the effect of liquidity of the stock on the company's cash holding. Journal of Accounting and Management Vision, 2(20), 114-127 [In Persian].
VanNess, R.A., Danielsen, B.R., & Warr, R.S. (2007). Auditor fees, market microstructure, and firm transparency. Journal of Business Finance & Accounting, 34(1‐2), 202-221.
Wiggins, V., & Poi, B. (2003). Testing for panel-level heteroskedasticity and autocorrelation. StataCorp FAQs. https://www.stata.com/support/faqs/statistics/panel-level-heteroskedasticity-and-autocorrelation.
Xiong, F., Zheng, Y., An, Z., & Xu, S. (2020). Does internal information quality impact corporate cash holdings? Evidence from China. Accounting & Finance, 61(S1), 2151–2171.