حساسیت پاداش مدیران: شواهدی بیشتر از نقش محافظه‌کاری در گزارشگری مالی در بازار سرمایه ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حسابداری، مؤسسه آموزش عالی آیندگان، تنکابن، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

10.22103/jak.2021.17464.3473

چکیده

هدف: هدف این پژوهش بررسی ارتباط بین محافظه‌کاری در گزارشگری مالی و حساسیت پاداش مدیران و نیز شناسایی تأثیر محافظه‌کاری در گزارشگری مالی بر کارآیی قراردادهای جبران خدمت مدیران انجام شده است.
 روش: جامعه آماری پژوهش از طریق روش هدفمند برای دوره زمانی 1390 لغایت 1398، 104 شرکت می‌باشد و با استفاده از رگرسیون چندمتغیره روابط بین متغیرهای پژوهش مورد آزمون قرار گرفتند.
 یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد محافظه‌کاری با سطح پاداش مدیران و همچنین حساسیت پاداش مدیران دارای رابطه منفی و معناداری است. همچنین بین اثر تعاملی عملکرد حسابداری واقعی و محافظه‌کاری با سطح پاداش مدیران رابطه معناداری وجود ندارد. هر چند بین اثر تعاملی محافظه‌کاری و حساسیت عملکرد حسابداری واقعی مبتنی بر ارزش دفتری با حساسیت عملکرد-پاداش مدیران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاکی از آن است که بین اثر تعاملی بازده سهام و محافظه‌کاری با سطح پاداش مدیران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین اثر تعاملی محافظه‌کاری و تغییر بازده سهام با حساسیت عملکرد پاداش مدیران مبتنی بر ارزش بازار رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
 نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می‌دهد محافظه‌کاری در گزارشگری مالی می‌تواند ریسک اطلاعاتی و مسئله نمایندگی را کاهش دهد. از این‌رو می‌توان محافظه‌کاری در گزارشگری مالی را به‌عنوان یک مکانیزم قراردادی کارآمد که می‌تواند رفتارهای فرصت‌طلبانه مدیران را محدود نماید، قلمداد کرد. اگر سهامداران، متقاضی محافظه‌کاری به‌عنوان یک سازوکار حاکمیتی هستند، باید میزان محافظه‌کاری را بالاتر ببرند که این خود موجب افزایش حساسیت پاداش مدیران خواهد شد؛ بدین معنا که محافظه‌کاری در گزارشگری مالی می‌تواند کارایی قراردادهای مدیران را بهبود بخشد.

کلیدواژه‌ها


ابراهیمی کردلر، علی؛ رحمانی پیچا، نورالله. (1395). بررسی رابطه توانایی مدیریت و کیفیت گزارشگری مالی در بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 8(32)، 26-1.
احمدزاده، حمید؛ سروش‌یار،  افسانه. (1394). ارزیابی نقش محافظه‌کاری حسابداری و کیفیت سود بر ارزش نهایی نگهداشت وجه نقد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله دانش حسابداری، 6(21)، 176-155.
افلاطونی، عباس. (1398). اقتصادسنجی در پژوهش‌های مالی و حسابداری با نرم‌افزار EViews. انتشارات ترمه: تهران.
امیرآزاد، میر حافظ؛ برادران حسن‌زاده، رسول؛ محمدی، احمد؛تقی زاده، هوشنگ. (1397). الگو جامع عوامل مؤثر بر کیفیت گزارشگری مالی در ایران به روش نظریه‌پردازی زمینه بنیان. پژوهش‌های حسابداری مالی، 10(4)، 42-21.
بنی‌مهد، بهمن؛ مرادزاده فرد، مهدی؛ شجاعی باغینی، زهرا. (1393الف). محافظه‌کاری حسابداری و تضاد منافع میان سهامداران و اعتباردهندگان در تقسیم سود. فصلنامه حسابداری مالی، 6(21)، 194-175.
بنی‌مهد، بهمن؛ مرادزاده فرد، مهدی؛ ولیخانی، محمدجعفر. (1393ب). محافظه‌کاری حسابداری و پاداش مدیریت. حسابداری مدیریت، 7(3)، 34-21.
پرندین، کاوه؛ قنبری، مهرداد؛ درخشانی درخش، محمود. (1395). بررسی تأثیر سازوکار راهبری شرکتی بر محافظه‌کاری مشروط. پژوهش حسابداری، 6(3)، 72-51.
تاری وردی، یداله؛ امامی، احمد؛ بدیعی، حسین. (1395). تأثیر نظام راهبری شرکتی بر محافظه‌کاری حسابداری. مجله اقتصادی، ۱۶‌(۷ و ۸)، ۹۲-۷۹.
خدامی‌پور، احمد؛ پناهی گنهرانی، رقیه. (1396). بررسی تأثیر محافظه‌کاری حسابداری بر کارایی سرمایه‌گذاری با لحاظ عدم‌تقارن اطلاعاتی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 9(3)، 110-91.
خواجوی، شکراله؛ ممتازیان، علیرضا. (1393). بررسی تأثیرکیفیت افشای اطلاعات مالی بر بازده جاری و آتی سهام.  دانش حسابداری مالی، 1(1)، 27-9.
رضازاده، جواد؛ آزاد، عبدالله. (1387). رابطه بین عدم‌تقارن اطلاعاتی و محافظه‌کاری در گزارشگری مالی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 54، 80-63.
روحی ملکی، سحر؛ پاک‌مرام، عسگر. (1396). بررسی رابطه محافظه‌کاری حسابداری با واکنش بازار و ارزش شرکت‌ها. پژوهش حسابداری، 7(4)، 126-99.
سجادی، سیدحسین؛ زارع‌زاده مهریزی، محمدصادق. (1390). بررسی رابطه بین طرح‌های پاداش مدیران و معیارهای اقتصادی ارزیابی عملکرد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، 3‌(4)، 54-41.
شهبازی، مجید؛ مشایخی، بیتا. (1393). بررسی رابطه نسبت بدهی، اندازه و هزینه سرمایه شرکت با محافظه‌کاری مشروط و غیر مشروط. مجله دانش حسابداری، 5(16)، 54-33.
عابدینی، محمدامین؛ صنوبر، ناصر؛ فضل‌زاده، علیرضا. (1395). بررسی رابطه نظام راهبری شرکتی و پاداش هیئت‌مدیره در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه بورس اوراق بهادار، 9(33)، 114-93.
قالیباف اصل، حسن؛ نیک‌روش، مهدی؛ دولت‌کامی، مصطفی؛ امامی، علی. (1394). محافظه‌کاری شرطی حسابداری و انعطاف‌پذیری مالی. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 4(4)، 123-107.
کامیابی، یحیی؛ بوژمهرانی، احسان؛ محمدی، پویان. (1395). بررسی رابطه بین معاملات با اشخاص وابسته و شکاف بین حق کنترل و حق مالکیت سهامدار کنترل‌کننده نهایی. راهبرد مدیریت مالی، 4(4)، 45-65.
کامیابی، یحیی؛ نورعلی، مهدیه. (1395). بررسی اثر میانجی محافظه‌کاری حسابداری بر رابطه بین عدم تقارن اطلاعات و مدیریت سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه حسابداری مالی، 8(29)، 26-1.
مرادزاده فرد، مهدی؛ بنی‌مهد، بهمن؛ دیندار یزدی، مهدی. (1390). بررسی رابطه بین محافظه‌کاری حسابداری و نظام راهبری شرکتی. حسابداری مدیریت، 4(1)، 102-89.
مرادی، جواد؛ ولی پور، هاشم؛ قلمی، مرجان. (1390). تأثیر محافظه‌کاری حسابداری بر کاهش ریسک سقوط قیمت سهام. حسابداری مدیریت، 4(4)، 106-93.
مشکی میاوقی، مهدی؛ الهی‌رودپشتی، سمانه. (1393). بررسی اثر محافظه‌کاری بر ارزش بازار وجه نقد نگهداری شده. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 4(1)، 43-23.
مشکی میاوقی، مهدی؛ محمدی، رؤیا. (1398). بررسی اثر محافظه‌کاری مشروط بر کیفیت سود مبتنی بر مرتبط بودن با ارزش و ضریب واکنش سود. پژوهش‌های حسابداری مالی، 11(2)، 74-61.
ودیعی، محمدحسین؛ صفری، پری. (1394). اثر عدم تقارن اطلاعاتی بر عملکرد در گروه‌های تجاری. مجله دانش حسابداری، 6(21)، 127-109.
هاشمی، سیدعباس؛ امیری، هادی؛ حسن زاده، علی. (1396). تأثیر محافظه‌کاری شرطی بر سررسید بدهی و رشد ناشی از تأمین مالی خارجی با درنظرگرفتن سازوکارهای نظام راهبری شرکتی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 9(4)، 60-39.
References
Abedini, M., Sanoubar, N., Fazlzadeh, A. (2016). The relationship between corporate governance and directors' compensation in listed companies of Tehran stock exchange. Journal of Securities Exchange, 9(33), 93-114 [In Persian].
Aflatooni, A. (2019). Econometrics in accounting and finanace using EViews. Tehran: Termeh publications [In Persian].
Ahmadzadeh, H., Soroushyar, A. (2015). Role of accounting conservatism and earnings quality on marginal value of cash holdings in companies listed in Tehran stock exchange. Journal of Accounting Knowledge, 6(21), 155-176 [In Persian].
Ahmed, A.S. Duellman, S. (2011). Evidence on the role of accounting conservatism in monitoring managers’ investment decisions. Accounting & Finance, 51(3), 609-633.
Amirazad, M., Baradaran Hassanzadeh, R., Mohammadi, A., Taghizadeh, H. (2019). Modeling the factors affecting financial reporting quality using grounded theory in Iran. Journal of Financial Accounting Research, 10(4), 21-42 [In Persian].
Ball, R. (2001). Infrastructure requirements for an economically efficient system of public financial reporting and disclosure. Brook-Wharton Papers Financial Services, 1, 127–169.
Ball, R., Shivakumar, L. (2006). The role of accruals in asymmetrically timely gain and loss recognition. Journal of Accounting Research, (44)2, 207-242.
Banimahd, B., Baghbani, T. (2010). The effect of accounting conservatism, governmental ownership, firm size and financial leverage on unprofitability of companies. Accounting and Auditing Review, 58, 53-70 [In Persian].
Banimahd, B., Moradzadeh, M., Shojaei Baghini, Z. (2014). Accounting conservatism and creditor-shareholder interest conflict in dividend policy. Quarterly Financial Accounting Journal, 6(21), 175-194 [In Persian].
Banimahd, B., Moradzadeh, M., Valikhani, M.J. (2014). Accounting conservatism and executive compensation. Management Accounting, 7(3), 21-34 [In Persian].
Basu, S. (1997). The conservatism principle and the asymmetric timeliness of earnings. Journal of Accounting and Economics, 24(1), 3-37.
Beaver, W.H., Ryan, S.G. (2005). Conditional and unconditional conservatism: Concepts and modeling. Review of Accounting Studies, 10(2-3), 269-309.
Bennett, B., Bettis, J.C., Gopalan, R., Milbourn, T. (2017). Compensation goals and firm performance. Journal of Financial Economics, 124(2), 307-330.
Bertomeu, J., Darrough, M., Xue, W. (2017). Optimal conservatism with earnings manipulation. Contemporary Accounting Research, 34(1), 252–284.
Caskey, J., Laux, V. (2017). Corporate governance, accounting conservatism, and manipulation. Management Science, 63(2), 424-437.
Chen, S., Lu, R. (2012). Non-tradable share reform, earnings management, and executive pay-for-performance sensitivity. Journal of Financial Research, 10, 180–192.
Cheng, S., Duru, A., Zhao, Y. (2017). Antitakeover legislation and accounting conservatism: New evidence. Journal of Accounting and Public Policy, 36(2), 119–140.
Cordeiro, J., He, L., Conyon, M., Shaw, T. (2013). Chinese executive compensation: the role of asymmetric performance benchmarks. The European Journal of Finance, 22(4), 484-505.
Ebrahimi Kordlor, A., Rahmani Picha, N. (2016). Investigating the relation between managerial ability and financial reporting quality in Tehran Stock Exchange. Accounting and Auditing Research, 8(32), 36-53 [In Persian].
García Lara, J., García Osma, B., Penalva, F. (2016). Accounting conservatism and firm investment efficienc. Journal of Accounting and Economics, 61(1), 221-238.
Ghalibaf Asl, H., Nikravesh, M., Dolatkami, M., Emami, A. (2015). Conditional accounting conservatism and financial flexibility. Empirical Research in Accounting, 5(2), 107-123 [In Persian].
Givoly, D., Hayn, C. (2000). The changing time-series properties of earnings, cash flows and accruals: Has financial reporting become more conservative? Journal of Accounting and Economics, 29(3), 287-320.
Hajawiyah, A., Wahyudin, A., Pahala, I. (2020). The effect of good corporate governance mechanisms on accounting conservatism with leverage as a moderating variable. Cogent Business & Management, 7(1), 1779479.
Hashemi, S.A., Amiri, H., Hassanzadeh, A. (2018). The effect of conditional accounting conservatism on the debt maturity and growth through external financing considering corporate governance mechanisms. Journal of Financial Accounting Research, 9(4), 39-60 [In Persian].
Homström, B., Milgrom, P. (1991). Multitask principal-agent analyses: Incentive contracts, asset ownership, and job design. Journal of Law, Economics, & Organization, 7(1), 24–52.
Iatridis, G.E. (2011). Accounting disclosures, accounting quality and conditional and unconditional conservatism. International Review of Financial Analysis, 20(2), 88-102.
Iwasaki, T., Otomasa, S., Shiiba, A., Shuto, A. (2015). The role of accounting conservatism in executive compensation contracts. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2024827.
Iyengar, R.J., Zampelli, E.M. (2010). Does accounting conservatism pay? Accounting & Finance, 50(1), 121–142.
Jensen, M.C., Murphy, K.J. (1990). Performance pay and top-management incentives. Journal of Political Economy, 98(2), 225-264.
Kamyabi, Y., Bouzhmehrani, E., Mohammadi, P. (2017). The study of the relationship between related-party transactions and the control-ownership wedge of the ultimate controlling shareholder. Financial Management Strategy, 4(4), 45-65 [In Persian].
Kamyabi, Y., Noorali, M. (2016). Studying the mediating effect of accounting conservatism on the relationship between information asymmetry and earnings management in listed companies of Tehran stock exchange. Quarterly Financial Accounting Journal, 8(29), 1-26 [In Persian].
Khajavi, S., Momtazian, A. (2014). Investigation the quality of financial information disclosure effect on current and future stock return of listed companies of Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Knowledge, 1(1), 9-27 [In Persian].
Khan, M., Watts, R.L. (2009). Estimation and empirical properties of a firm-year measure of accounting conservatism. Journal of Accounting and Economics, 48(2-3), 132-150.
Khodami pour, A., Panahi Gonharani, R. (2017). The impact of accounting conservatism on the investment efficiency considering information asymmetry. Journal of Financial Accounting Research, 9(3), 91-110 [In Persian].
Khodamipour, A., Deldar, M., Mohammadrezakhani, V. (2013). Investigating the effect of agency costs and information asymmetry on audit quality. Journal of Audit Science, 13(50), 119-136 [In Persian].
Kim, J.B., Zhang, L. (2016). Accounting conservatism and stock price crash risk: firm-level evidence. Contemporary Accounting Research, 33(1), 412–441.
Kordestani, Gh.R., Amir Begei Langerodi, H. (2008). Conservatism in financial reporting: the relation between asymmetric timeliness of earnings and mtb ratio. Accounting and Auditing Review, 52, 89-106 [In Persian].
Kothari, S.P., Leone, A.J., Wasley, C.E. (2005). Performance matched discretionary accrual measures. Journal of Accounting and Economics, 39(1), 163–197.
Kravet, T.D. (2014). Accounting conservatism and managerial risk-taking: Corporate acquisitions. Journal of Accounting and Economics, 57(2-3), 218-240.
LaFond, R., Watts, R.L. (2008). The information role of conservatism. The Accounting Review, 83(2), 447-478.
LaPorta, R., Lopez-de-Silanes, F., Shleifer, A., Vishny, R. (1999). The quality of government. Journal of Law, Economics and Organization, 15(1), 222-279.
Li, H., Henry, D., Wu, X. (2019). The effects of accounting conservatism on executive compensation. International Journal of Managerial Finance, 16(3), 393-411.
Lippert, R.L., Porter, G. (1997). Understanding CEO pay: A test of two pay-to-performance sensitivity measures with alternative measures of alignment and influencem. Journal of Business Research, 40(2), 127-138.
Mashayekhi, B., Mohammad Abadi, M., Hesarzadeh, R. (2009). Accounting conservatism, earnings persistence and earnings distribution. Accounting and Auditing Review, 56, 107-124 [In Persian].
Meshki Miavaghi, M., Elahi Rodposhti, S. (2014). Acounting conservatism and the value of cash holdings. Empirical Research in Accounting, 4(3), 23-43 [In Persian].
Meshki Miavaghi, M., Mohammadi, R. (2019). Investigating the effect of conditional conservatism on earnings quality based on price value relevance and the earnings response coefficients. Journal of Financial Accounting Research, 11(2), 61-74 [In Persian].
Moradi, J., Valipour, H., Ghalami, M. (2011). The effect of accounting conservatism on reducing stock price crash risk. Management Accounting, 4(4), 93-106 [In Persian].
Moradzadeh, M., Banimahd, B., Dindar Yazdi, M. (2011). The relationship between accounting conservatism & corporate governance. Management Accounting, 4(1), 89-102 [In Persian].
Ntim, C.G., Lindop, S., Thomas, D.A., Abdou, H., Opong, K.K. (2019). Executive pay and performance: the moderating effect of CEO power and governance structure. The International Journal of Human Resource Management, 30(6), 921-963.
Parandin, K., Ghanbari, M., Drakshani Draksh, M. (2016). The study effect of corporate governance mechanisms on conditional conservatism. Journal of Accounting Research, 6(3), 51-72 [In Persian].
Raffi, J.I., Matějka, M., Schloetzer, J.D. (2014). Target ratcheting and incentives: theory, evidence, and new opportunities. The Accounting Review, 89(4), 1259-1267.
Ramalingegowda, S., Yu, Y. (2012). Institutional ownership and conservatism. Journal of Accounting and Economics, 53(1-2), 98-114.
Rezazadeh, J., Azad, A. (2009). The link between information asymmetry and conservatism in financial reporting. Accounting and Auditing Review, 54, 63-80 [In Persian].
Ruhi, S., Pakmaram, A. (2018). The relationship of accounting conservatism with market responsess and firms value. Journal of Accounting Research, 7(4), 99-126 [In Persian].
Sajadi, S., ZarezadehMehrizy, M. (2012). Investigation of the relationship between management compensation and economics measures performance assessment of companies listed in Tehran security exchange. Journal of Financial Accounting Research, 3(4), 41-54 [In Persian].
Salehi, M., Ghorbani, B., Jafarian, H. (2011). An investigation of relationship between earnings conservatism and price to book ratio: Iranian evidence. World Applied Sciences Journal, 12(9), 1397-1402.
Shahbazi, M., Mashayekhi, B. (2014). Relationship between debt ratio, size and cost of capital of firm with conditional and unconditional conservatism. Journal of Accounting Knowledge, 5(16), 33-54 [In Persian].
Soliman, M. (2014). Auditing quality characteristics and accounting conservatism: An empirical study of the listed companies in Egypt. Corporate Ownership & Control, 11(2), 352-361.
Sun, B. (2014). Asset returns under periodic revelations of earnings management. International Economic Review, 55(1), 255–282.
Tariverdi, Y., Emami, A., Badiei, H. (2017). The impact of corporate governance on accounting conservatism. Economic Journal, 16(7-8), 79-92 [In Persian].
Vadeei, M., Safari, P. (2015). Effect of information asymmetric on performance in business groups. Journal of Accounting Knowledge, 6(21), 109-127 [In Persian].
Watts, R.L. (2003). Conservatism in accounting Part I: Explanations and implications. Accounting Horizons, 17(3), 207-221.
Watts, R.L., Zimmerman J.L. (1999). Positive Accounting Theory, New Jersey: Prentice-Hall.
Xu, R., Zhang, G., Zhang, J., Zheng, Z. (2020). Executive incentive compatibility and selection of governance mechanisms. Accounting & Finance, 60(1), 535-554.
Zhang, X., Gao, S., Zeng, Y. (2019). An empirical study of the relationship between accounting conservatism and executive compensation-performance sensitivity. International Journal of Accounting & Information Management, 27(1), 130-150.
Zhou, F., Fan, Y., An, Y., Zhong, L. (2017). Independent directors, non-controlling directors, and executive pay-for-performance sensitivity: Evidence from Chinese non-state-owned enterprises. Pacific-Basin Finance Journal, 43(1), 55-71.