بررسی اثرات رفاه ذهنی و شفافیت مالی بر تمایل به سرمایه‌گذاری در شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای گروه حسابداری، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

2 دانشیار حسابداری، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی گرگان، ایران.

3 استادیار گروه حسابداری، واحد علی‌آباد کتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی‌آباد کتول، ایران.

10.22103/jak.2021.16313.3308

چکیده

هدف: رفاه ذهنی سرمایه‌گذاران از جمله مهمترین مسائل اقتصاد عصر حاضر است، چرا که این رفاه در تصمیمات و رفتارها، تأثیر دارد و می‌تواند به عنوان یک عامل تاثیرگذار محسوب گردد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر رفاه ذهنی و شفافیت مالی در تأمین و تمایل به سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران در شرکت‌های عضو بورس اوراق بهادار تهران است.
 روش: این پژوهش از نوع توصیفی-اکتشافی و کاربردی و از نوع آمیخته است از این رو به دو بخش کمی و کیفی تقسیم می‌گردد. جامعه آماری این پژوهش در بخش کمی سرمایه‌گذاران بورس اوراق بهادار تهران و در بخش کیفی خبرگان دانشگاهی هستند. روش نمونه گیری در بخش کیفی روش گلوله برفی و در بخش کمی، روش در دسترس است حجم نمونه برابر با 384 نفر و قلمرو زمانی پژوهش سال‌های 1399- 1398 است. روش تجزیه و تحلیل یافته‌ها، تحلیل عاملی اکتشافی است و برای آزمون فرضیه‌ها از الگوی معادلات ساختاری استفاده شده است.
 یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، که رفاه ذهنی با 6 عامل و ادارک شفافیت با 9 عامل بر تمایل به سرمایه‌گذاری اثرگذار است. یافته ها حاکی از آن است که شش عامل( 1- خشنودی از افشاء اطلاعات مالی، 2- خشنودی از پیش بینی سودهای آتی، 3- خشنودی از عدم احتمال ورشکستگی،4- خشنودی امکان تامین مالی آسان، 5- خشنودی از پایبندی به اصول اخلاقی، 6- خشنودی از مناسبات و ارتباطات مناسب با شرکت) بر رفاه ذهنی سرمایه‌گذاران و 9 عامل (1- افشاء اطلاعات سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت، 2- افشاء هزینه تحقیق و توسعه، 3- افشاء اطلاعات مخارج سرمایه ای، 4- افشاء اطلاعات شرکتهای تابعه، 5- گزارش بخشی، 6- افشاء اطلاعات تحلیل گران، 7- دسترسی سریع به اطلاعات و رسانه ها، 8- انتشارات اقدامات و تصمیمات سرمایه‌گذاران نهادی، 9- افشاء ویژگی های شرکت مانند اعضا غیرموظف، اندازه، اهرم مالی و سودآوری) بر شفافیت مالی شرکت‌ها اثرگذار است و شفافیت و رفاه ذهنی بر تمایل سرمایه‌گذاران موثر است.
 نتیجه‌گیری: شفافیت و رفاه ذهنی از جمله عواملی هستند که امروزه سرمایه‌گذاران به آن در تصمیم گیرهای خود اهمیت می‌دهند. شفافیت در واقع به معنای در دسترس بودن اطلاعات مالی برای سرمایه‌گذاران است که می‌تواند محرک آنها در مشارکتهای اقتصادی باشد و بر رفاه ذهنی، که یک عامل درونی است تأثیر گذار باشد و طبق یافته‌های پژوهش هر چه میزان رفـاه ذهنی افزایش یابد؛ تمایل به سرمایه‌گذاری نیز افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


باجلان، اصغر؛ منصوری، مجتبی؛ شعبانی، رضا. (1393). بررسی رابطه اعتماد و اطمینان مصرف کننده بر پذیرش برندهای خرده فروشی (مطالعه موردی: هاکوپیان). مدیریت بازاریابی، 9(23)، 17-1.
برادران، مراد؛ حسین‌پور، نسرین. (1392). رابطه سرمایه اجتماعی با رفاه ذهنی کارکنان وزارت رفاه و تأمین اجتماعی. رفاه اجتماعی، 13(49)، 56-3.
برهانی، تهمینه؛ هادی‌زاده مقدم، اکرم. (1395). مطالعه عوامل اثرگذار بر رفاه ذهنی کارکنان. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 7، 105-85.
بهارستان،جلال؛ خان محمدی، دکتر محمدحامد؛ یزدانی، شهره. (1398). رتبه‌بندی روش‌های اندازه‌گیری شفافیت گزارشگری مالی: کاربرد تجزیه و تحلیل سلسله‌مراتبی. مجله دانش حسابداری، 10(2)، 182-157.
حجت‌الاسلامی، فخرالدین(1385). بررسی عوامل موثربر رضایت سهامداران از سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار در چارچوب مدلSERVQUAL . پایان‌نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکدة حسابداری و مدیریت.
حسین‌زاده، مسعود؛ دوراندیش، آرش. (1391). بررسی عوامل موثر بر سرمایه‌گذاری عقلایی. دانشگاه مازندران، بابلسر، همایش ملی جهاد اقتصادی، آبان، ص 135-120.
حیدرپور، فرزانه، خواجه، محمود.(1393). رابطه بین ویژگی‌های پیش‌بینی سود هر سهم توسط مدیریت بر ریسک و ارزش شرکت با هدف آینده نگری در تصمیم‌گیری. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 7(22)، 46-25.
رهنمای رودپشتی، فریدون؛ صالحی، اله‌کرم. (1389). مکاتب و تئوری های مالی و حسابداری (مشتمل برنظریات- فرضیات- مدل‌ها- تکنیک‌ها و ابزارها). تهران، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، چاپ اول.
سکاران، اوما. ترجمه محمدعلی صائبی و محمود شیرازی. (1380). روش‌های تحقیق در مدیریت. تهران، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، چاپ پنجم، 134-132.
طاهری عابد، رضا، علی نژاد ساروکلائی؛ مهدی، فغانی ماکرانی؛ خسرو. (1397). تأثیر شهرت و امنیت شغلی مدیران عامل بر شفافیت گزارشگری مالی. مجله دانش حسابداری، 9(4)، 215-185.
علوی طبری، سیدحسین؛ پارسایی، منا. (1398). رابطه کیفیت حسابرسی با شفافیت شرکتی در شرکت های پذیرفته  شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 11(41)، 68-34.
مدیری، فاطمه؛ آزاد ارمکی، تقی. (1391). بررسی تفاوت‌های جنسیتی در رفاه ذهنی ایرانیان. علوم اجتماعی، 2، 235-222.
مهرآذین، علیرضا؛ مسیح‌آبادی؛ ابوالقاسم؛ دهنوی، محمدعلی. (1390). شفافیت اطلاعات مالی و محتوای اطلاعاتی سود. مجله دانش حسابداری، 3(8)، 130-113.
نادری، سعید؛ حیدرپور، فرزانه؛ یعقوب‌نژاد، احمد. (1397). رابطه بین کیفیت اطلاعات حسابداری و همبستگی نرخ رشد شرکت با صنعت. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 2(39)، 218-191.
هاشمی تیله نوئی، مصطفی؛ نیک کار، جواد. (1400). تاثیر شاخص‌های کیفیت حسابرسی، محیط رقابتی و راهبری شرکتی بر رفتارهای غیراخلاقی مدیران: با تاکید بر دو بعد افق تصمیم‌گیری و نوع پیش‌بینی در رفتار مدیران. مجله دانش حسابداری، انشار آنلاین.
یوسفی اصل، فرزانه؛ ملانظری، مهناز؛ سلیمانی امیری، غلامرضا. (1393). تبیین مدل شفافیت گزارشگری مالی. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 4(14)، 38-1.
References
Akhigbe, A., McNulty, James E., Stevenson, B.A. (2013). How does transparency affect bank financial performance? International Review of Financial Analysis, 29(C), 24-30.
Alawi Tabari, S.H., Parsaee, M. (2019). The relationship between audit quality and corporate transparency in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Accounting and Auditing Research, 11(41), 34-68 [In Persian].
Alt, J.E., Lassen, D.D. (2006). Fiscal transparency, political parties, and debt in OECD countries. European Economic Review, 50(2006), 1403–1439.
Alt, J.E., Lassen, D.D., Skilling, D. (2002). Fiscal transparency, gubernatorial approval, and the scale of government: Evidence from the States. State Politics and Policy Quarterly, 2(3), 230–250.
Baharestan, J., Khan Mohammadi, M.H., Yazdani, Sh. (2019). Ranking of financial reporting transparency measuring methods: Application of hierarchical analysis. Journal of Accounting Knowledge, 10(2), 157-182 [In Persian].
Bajlan, A., Mansoori, M., Shabani, R. (2014). Investigating the relationship between consumer trust and confidence in the acceptance of retail brands (Case study: Hakopian). Marketing Management, 9(23), 1-17 [In Persian].
Baradaran, M., Hosseinpour, N. (2013). The relationship between social capital and the mental well-being of the employees of the ministry of welfare and social security. Social Welfare, 13(49), 3-56 [In Persian].
Borhani, T., Hadizadeh Moghadam, A. (2016). Study of factors affecting employees' mental well-being. Public Management Perspectives, 7, 85-105 [In Persian].
Brandao-Marques, L., Gelos, G., Melgar, N. (2018). Country trans-parency and the global transmission of financial shocks. Journal of Banking and Finance, 96, 56-72.
Bruni, L., Porta, P.L. (2007). Handbook on the Economics of Happiness. Cheltenham, Uk Northampton, Ma, Usa: Edward Elgar
Bushman, R. Pitotroski, J. Smit. A. (2004). What determines corporate transparency? Journal of Accounting Research, 42, 2-22.
Calcagnini, G. (2018). Social capital and well-being in the Italian provinces. Socio-Economic Planning Sciences, 68, 3-22.
Diacon, St., Ennew, Ch. (2001). Consumer perceptions of financial risk: Geneva papers on risk and insurance. Issues and Practice, 26(3), 389-409.
Diner, S. (1998). Social welfare in shumsky. N. (ed). Encyclopedia of urban america. Santa Barbara. Clif. Abc clio.
DiTella, R., MacCulloch, R.J. Oswald, A.J. (2001). Preferences over inflation and unemployment: Evidence from surveys of happiness. American Economic Review, 91(1), 335-341.
Elliott, W.B., Rennekamp, K.M., B.J. White. (2015). Does concrete language in disclosures increase willingness to invest? Review of Accounting Studies, 20(2), 839-865.
Gerasimov, E., Dombrovskii, V. (2002). Dynamic network model of investment control for quadratic risk function. Automation and Remote Control, 63(2), 280-288.
Graham, C. (2009). Happiness around the world, Oxford University Press.
Grandon, E (2005). Extension and validation of the theory of planned behavior: The case of electronic commerce adoption in small and medium sized businesses in Chile. Ph.D. Dissertation, Southern Illinois University Carbondale.
Haidarpour, F., Khajeh, M. (2014). The relationship between the characteristics of earnings per share forecast by management on risk and value of the company with the aim of foresight in decision making. Quarterly Journal of Financial Knowledge of Securities Analysis, 7(22), 25-46 [In Persian].
Haln, V. (2008). Committees-sequential voting and transparency. Mathematical Social Sciences, 56(3), 366–385.
Han, S., Gene, L., Chia-Ling, H. (2018). Corporate transparency and reserve management: Evidence from US property-liability insurance companies. Journal of Banking and Finance, 12, 256-268.
Hashemi Tilenoei, M., Nikkar, J. (2021). The effect of audit quality indicators, competitive environment and corporate governance on managers 'unethical behaviors: with emphasis on two dimensions of decision-making horizon and type of forecasting in managers' behavior. Journal of Accounting Knowledge, Online publication [In Persian].
Hojjat al-Islami, Fakhreddin (2006). Investigating the effective factors on shareholders' satisfaction with investing in the stock exchange within the framework of SERVQUAL model. Master Thesis, University of Allameh Tabatabai, Faculty of accounting and management [In Persian].
Hosseinzadeh, M., Dorandish, A. (2012). Investigating the factors affecting rational investment. Mazandaran University, Babolsar, National Conference on Economic Jihad, November, 120-135 [In Persian].
Hsiu-JenFu. (2006). Effects of financial information transparency on investor behavior in Taiwan stock market. Graduate Student Theses, Dissertations, and Portfolios, 258-269.
Hultman, J., Axelsson, B. (2004). Towards a typology of transparency for marketing management research. Industrial Marketing Management, 36(5), 627-635.
Karevold, K., Teigen, K.H. (2010). Progress framing and sunk costs: How managers’ statements about project progress reveal their investment intentions. Journal of Economic Psychology, 31(4), 719-731.
Katayama, M., Kim, Kwang, H. (2018). Uncertainty Shocks and the relative price of investment goods. Review of Economic Dynamics, Elsevier for the Society for Economic Dynamics, 30, 163-178.          
Kendall, C. (2018). The time cost of information in financial markets. Journal of Economic Theory, 176(C), 118-157.
Lang, M., Mark, M. (2011). Transparency and liquidity uncertainty in crisis periods. Journal of Accounting and Economics, 52(2–3), 101-125.
Layard, R., Chisolm, D., Patel, V., Saxena, S. (2013). Mental illness and unhappiness, CEP discussion paper No. 1239. London: Centre for economic performance, London School of Economics and Political Science.
Lindstedt, C., Naurin, D. (2008). Transparency against corruption: A cross-country analysis. Management Journal of Business Ethics, 95, 487–506.
Mehrazin, A., Masihabadi; A., Dehnavi, M.A. (2011). Transparency of financial information and profit information content. Journal of Accounting Knowledge, 3(8), 113-130 [In Persian].
Modiry, F., Azad Armaki, T. (2012). A study of gender differences in the mental welfare of Iranians. Social Science Quarterly, 2, 222-235 [In Persian].
Morris, R.D.B., Gary, Ph. (2004). Financial reporting practices of Indonesian companies before and after the Asian financial crisis. Asia Pacific Journal of Accounting, 193-221.
Mortal, S., Schill, M. (2018). The role of firm investment in momentum and reversal. Journal of Empirical Finance, 48, 255–278.
Naderi, S., Haidarpour, F., Yaqub N.A. (2018). The relationship between the quality of accounting information and the correlation of company growth rate with industry. Financial Accounting and Auditing Research, 2(39), 191-218 [In Persian].
Naylor, C., Parsonage, M., McDaid, D., Knapp, M., Fossey, M., Galea, A. (2012). Long-term conditions and mental health: The cost of co-morbidities. London: The King’s Fund and Centre for Mental Health.
Olsen, R. (1997). Investment risk: The expert's perspective. Financial Analysis Journal, 53(2), 6-38.
Park, S.M., Sung, Ch., Choi, M.K. (2010). The effect of paternal investment on female fertility intention in South Korea. Evolution and Human Behavior, 31(6), 447-452.
Pencek, A.J. (2008). Social disclosure, financial disclosure and the cost of equity capital. Accounting, Organizations and Society, 26(7-8), 597-616.
Quintanilla Mendoza, G. (2012). E-transparencia y e-rendición de cuentas en los sitios web mexicanos. Espacios Públicos, 15(34), 95–119.
Rahnamay Roodpashti, F., Salehi, A.K. (2010). Schools and theories of finance and accounting (including theories, hypotheses, models, techniques and tools). Tehran, Islamic Azad University Publications, Research Sciences Branch, First Edition [In Persian].
Rawlings, B. (2008). Measuring the relationship between organizational transparency and trust. The Measurement Standard, 8, 425-439.
Ricciardi, V. (2008). Handbook of finance: Investment management and financial management. ch10. Published by John Wiley & Sons, 11, 369-378.
Rodríguez Bolívar, M.P., Caba, C., López, A.M. (2013). Online budget transparency in OECD member countries and administrative culture. Administration and Society, 8, 333-356.
Sakaran, U. (translated by Saebi M.A. and Shirazi, M.) (2001). Research Methods in Management. Tehran, Institute of higher education and research in management and planning, Fifth Edition, 132-134 [In Persian].
Schaefer, R. Olsen, J .Thach, L. (2018). Exploratory wine consumer behavior in a transitional market: The case of Poland, Wine Economics and Policy, 7, 54–64.
Sclar, G.D., Penakalapati, G., Caruso, B.A., Rehfuess, E.A., Garn, J.V., Alexander, K.T., Freeman, M.C., Boisson, S., Medlicott, K., Clasen, T. (2018). Exploring the relationship between sanitation and mental and social well-being: A systematic review and qualitative synthesis. Social Science & Medicine, 217, 121-134.
Shim, G.Y., Lee, S.H., Kim, Y.M. (2008). How investor behavioral factors influence investment satisfaction, trust in investment company, and reinvestment intention. Journal of Business Research, 61(1), 47-55.
Taheri Abed, R., Ali Nejad Saroklai, M., Faghani Makrani, Kh. (2018). The impact of CEO reputation and job security on financial reporting transparency. Journal of Accounting Knowledge, 9(4), 185-215 [In Persian].
Thomas, K.A., Rickwood, D. (2013). Clinical and cost-effectiveness of acute and subacute residential mental health services: A systematic review. Psychiatric Services, 64(11), 1140-1149.
Veld, C., Veld-Merkoulova, Y.V. (2008). The risk perceptions of individual investors. Journal of Economic Psychology, 29(2), 226-252.
Weber, E., Milliman, R. (1997). Perceived risk attitudes relating risk perception to risky choice. Management Science, 43(2), 123-144.
Weber, E.U., Blais, A.R., Betz, N.E. (2002). A domain-specific risk-attitude scale: measuring risk perceptions and risk behaviors. Journal of Behavioral Decision Making, 15(4), 263-290.
Weber, E.U., Milliman, R.A. (1997). Perceived risk attitudes: Relating risk perception to risky choice. Management Science, 43(2), 123-144.
Yim, J.B., SikKim, D., Park, D. (2018). Modeling perceived collision risk in vessel encounter situations. Ocean Engineering, 166(2018), 64–75.
Yousefi Asl, F., Malanzari, M., Soleimani Amiri, Gh. (2014). Explain the financial reporting transparency model. Empirical Accounting Research, 4(14), 1-38 [In Persian].
Zheng, X., Zhu, W., Zhao, H., Zhang, C. (2015). Employee well-being in organizations: Theoretical model, scale development, and cross-cultural validation. Journal of Organizational Behavior, 36, 621-644.