الگوسازی پایداری و برگشت‌پذیری سود حسابداری با استفاده از زنجیره‌های مارکوف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22103/jak.2021.16475.3328

چکیده

هدف: پایداری سود به مفهوم استمرار سودهای گذشته در دوره‌های آینده است. با آگاهی از ویژگی پایداری سود حسابداری می‌توان به‌پیش بینی بهتر جنبه‌های مالی شرکت که با این رقم در ارتباط هستند، پرداخت. بدین ترتیب، هدف این پژوهش بررسی پایداری و برگشت‌پذیری وضعیت سود حسابداری با استفاده از فرآیندهای مارکوف است.
 
روش: به‌منظور بررسی پایداری و برگشت‌پذیری وضعیت سود حسابداری از روش‌های ریاضی فرآیندهای مارکوف با استفاده از داده‌های 308 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار در بازده زمانی سال‌های 1393 الی 1397 استفاده‌شده است. برای این منظور، ابتدا داده ها وارد نرم افزار اکسل شده و سپس از طریق نرم افزار متلب محاسبات ریاضی انجام گردید.
 
یافتهها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سود سال جاری با سود سال آتی با یکدیگر ارتباط دارد و همین موضوع زمینۀ استفاده از روش‌های فرآیند مارکوف را جهت بررسی ویژگی پایداری سود فراهم می‌کند. دیگر یافته‌ها نشان می‌دهد که اثر وضعیت فعلی و جاری سود حسابداری در پیش‌بینی پایداری سود در بلندمدت با گذر زمان کاهش‌ می­یابد و اندازه‌گیری پایداری و برگشت‌پذیری وضعیت سود حسابداری بر اساس شاخص‌های نسبت سود عملیاتی به فروش و سود خالص به فروش با یکدیگر تفاوت معناداری ندارند.
 
نتیجه‎گیری: استفاده از سود سال جاری به‌منظور پیش‌بینی سود دوره آتی دارای محتوای اطلاعاتی است. ولی زمانی که افق زمانی طولانی‌تر در نظر گرفته می‌شود محتوای اطلاعاتی سود سال جاری با گذر زمان رو به کاهش می‌رود و عملاً در بلندمدت تفاوتی بین استفاده از سود عملیاتی و سود خالص به‌عنوان شاخص‌هایی جهت بررسی پایداری و برگشت‌پذیری وضعیت سود حسابداری وجود نخواهد داشت.

کلیدواژه‌ها


بیات، مرتضی؛ زلقی، حسن؛ میرحسینی، ایرج. (1394). بررسی تأثیر پایداری سود بر ارتباط ارزشی اطلاعات حسابداری. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 22(1)، 58-41.
بهار مقدم، مهدی؛ موسوی گوکی، سیدعلی. (1395). بررسی تأثیر پایداری سود و شرایط اقتصادی بر مربوط بودن اطلاعات حسابداری. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 5(4)، 112-89.
بهار مقدم، مهدی؛ حسینی، سید رسول. (1395). بررسی گزارشگری سود اصلی تجاری و ارتباط ارزشی آن در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 26(7)، 32-7.
پورحیدری، امید؛ خاکساری، محمد. (1387). بررسی عوامل تعیین‌کننده خط مشی تقسیم سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. توسعه و سرمایه، 1(2)، 200-183.
خدادادی، ولی؛ قربانی، رامین؛ حاجی‌زاده، سعید؛ حیدری مقدم، پیمان. (1391). بررسی پایداری اجزای نقدی سود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 3(9)، 99-79.
دستگیر، محسن؛ حیدری کمال‌آبادی، سمانه؛ ترکی، لیلا. (1393). بررسی پایداری جزء نقدی نسبت به جزء‌تعهدی سود و نقش ویژگی‌های شرکت بر ناهنجاری اقلام تعهدی در صنایع فلزات اساسی. پژوهش های حسابداری مالی، 6(4)، 22-1.
رضایی، فرزین؛ ویسی حصار، ثریا. (1398). بررسی پایداری و قیمت‌گذاری سود، اقلام تعهدی و جریان‌های وجوه نقد عملیاتی در شرکت‌ها. دانش حسابداری مالی، 6(1)، 210-187.
فروغی، داریوش؛ امیری، هادی؛ ابراهیمیان؛ آزیتا. (1396). پایداری سود و اجزای تشکیل‌دهنده آن در سطح صنعت و شرکت. پیشرفت‌های حسابداری، 9(2)، 92-63.
کردستانی، غلامرضا؛ رحیم‌پور، محمد؛ قربانی، رامین. (1396). تفاوت در پایداری سود صنعت و سود خاص شرکت. دانش حسابداری، 8(3)، 51-35.
مشکی، مهدی؛ نوردیده، لطیف. (1391). بررسی تأثیر مدیریت سود در پایداری سود شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش های حسابداری مالی، 4(1)، 118-105.
موسوی شیری، سیدمحمود؛ فدایی، مرتضی؛ مفتونیان، محسن؛ بابایی کلاریجانی، مائده (1395). بررسی پایداری جزء نقدی نسبت به جزء تعهدی سود و شناسایی سهام بیش-کم ارزش‌گذاری شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. اقتصاد مالی، 37(7)، 91-71.
References
Baharmoghadam, M., Hoseini, S.R. (2016). Investigating the headline earnings reporting and IST value relevance in companies listed on Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Knowledge, 26(7), 7-32 [In Persian].
Baharmoghadam, M., Mosavi goki, A. (2016). Investigating the effect earnings persistence and economic conditions on the value relevance of accounting information. Journal of Empirical Accounting Research, 5(4), 89-112 [In Persian].
Ball, R. (2013). Accounting informs investors and earnings management is rife: Two questionable beliefs. Accounting Horizons, 27(4), 847-853.‏
Bayat, M., Zalaghi,H., Mirhoseini, I. (2015). Investigating the effect of earnings persistence on the value relevance of accounting information. Journal of Accounting and Auditing Review, 22(1), 41-58 [In Persian].
Dastgir, M., Heidari Kamalabadi,S., Torki, L. (2014). Investigating the persistence of the cash component in relation to the accrual component of earnings and the role of company characteristics on the anomaly of accruals in the base metals industry. Journal of Financial Accounting Research, 6(4), 1-22 [In Persian].
Dechow, P., Ge, W., Schrand, C. (2010). Understanding earnings quality: A review of the proxies, their determinants and their consequences. Journal of Accounting and Economics, 50(2-3), 344-401.
Dechow, P., Kothari, S.P., Watts, R. (1998). The relation between earnings and cash flows.Journal of Accounting and Economics, 25(2), 133-168.
Dichev, I., Graham, J., Harvey, C., Rajgopal, S. (2013). Earnings quality: Evidence from the field.Journal of Accounting and Economics, 56(2-3), 1-33.
Du, K., Huddart, S., Xue, L., Zhang, Y. (2020). Using a hidden Markov model to measure earnings quality. Journal of Accounting and Economics, 69(2-3), 1-55.‏
Froghi, D., Amiri, H., Ebrahimian, A. (2017). Earnings persistency and its components at the industry and company level. Journal of Accounting Advances, 9(2), 63-92 [In Persian].
Gelman, A. (2006). Prior distributions for variance parameters in hierarchical models (comment on article by Browne and Draper). Bayesian Anal, 1, 515-534.
IASB, C.F. (2015).The conceptual framework for financial reporting, as in September 2010. International Accounting Standards Board, London,
Khodadadi, V., Ghorbani, R., Hajizadeh, S., Heidarimoghadam, P. (2012). Investigating the persistence of earnings cash component in companies listed on Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Knowledge, 3(9), 79-99 [In Persian].
Kordestani, Gh., Rahimpour, M., Ghorbani, R. (2017). The difference in the earnings persistency of industry and company specific earnings. Journal of Accounting Knowledge, 9(2), 63-92 [In Persian].
Loughran, T., McDonald, B. (2017). The use of EDGAR filings by investors. Journal of Behavioral Finance, 18(2), 231-248.‏
Liu, H.L., Wang, C.F., Wu, L.S. (2014). Decision allocation, earnings management and investment efficiency. Journal of Economic Research, 8, 93–106.
Lundholm, R., Myers, L. (2002). Bringing the future forward: the effect of disclosure on the returns-earnings relation. Journal of Accounting Research, 40, 809-839.
MacDonald, I., Zucchini, W. (1997). Hidden Markov and other models for discrete-valued time series. Chapman & Hall, London.
McNichols, M. (2002). Discussion of the quality of accruals and earnings: The role of accrual estimation errors. The Accounting Review, 77, 61-69.
Meshki, M., Nordideh, L. (2012). Investigating the effect of earnings management on the earnings persistency of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Accounting Research, 1(4), 105-118 [In Persian].
Mosavishiri, M., Fadaie, M., Maftonian, M., Babaie Kelarijani, M. (2016). Investigating the persistency of the cash component in relation to the accrual component of earnings and identifying the under-over valuation shares of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Economics, 7(37), 71-91 [In Persian].
Nera, M.M., Murwaningsari, E. (2017). The effects of earnings quality, conservatism, and real earnings management on the company’s performance and information asymmetry as a moderating variable. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(2), 309-318.‏
Owens, E., Wu, J., Zimmerman, J. (2017). Idiosyncratic shocks to firm underlying economics and abnormal accruals. The Accounting Review, 92, 183-219.
Pourheidari, O., Khaksari, M. (2008). Investigating the determinants of dividend policy in companies listed on Tehran Stock Exchange. Journal of Development and Capital, 1(2), 183-200 [In Persian].
Rezaie, F., Veisihesar, S. (2019). Investigating the persistency and pricing of earnings, accruals and operating cash flows in companies. Journal of Financial Accounting Knowledge, 1(6), 187-210 [In Persian].
Scott, S. (2002). Bayesian methods for hidden Markov models: Recursive computing in the 21st century. Journal of the American Statistical Association, 97, 337-351.
Shaw, K.W. (2003). Corporate disclosure quality, earnings smoothing, and earnings' timeliness. Journal of Business Research, 56(12), 1043-1050.‏
Tucker, J.W., Zarowin, P.A. (2006). Does income smoothing improve earnings informativeness? The Accounting Review, 81(1), 251-270.‏