بررسی تأثیر افشای داوطلبانه اطلاعات بر رابطه بین سیاست‌های مالیاتی متهورانه و عدم تقارن اطلاعاتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حسابداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

2 دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

3 استاد گروه حسابداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

10.22103/jak.2021.16602.3344

چکیده

هدف: سیاست‌های مالیاتی متهورانه به‌واسطه مبهم و پیچیده نمودن فضای اطلاعاتی موجب افزایش عدم تقارن اطلاعاتی در سطح شرکت می‌گردد وافشای داوطلبانه می‌تواند منجر به کاهش رفتار فرصت‌طلبانه شرکت و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی گردد. بنابراین، پژوهش درصدد است که اثر تعدیل‌کنندگی افشای داوطلبانه اطلاعات بر رابطۀ بین سیاست‌های مالیاتی متهورانه و عدم تقارن اطلاعاتی موردبررسی قرار دهد.
 
روش: برای دستیابی به هدف پژوهش، تعداد 174 شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دورۀ زمانی 1391-۱۳۹۷ موردبررسی قرار گرفت. برای آزمون فرضیه‌ها، از روش تجزیه‌وتحلیل داده‌های ترکیبی و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده گردید.
 
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین سیاست‌های مالیاتی متهورانه و عدم تقارن اطلاعاتی رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. افزون بر آن، یافته‌ها بیانگر این است که افشای داوطلبانه اطلاعات بر رابطۀ بین سیاست‌های مالیاتی متهورانه و عدم تقارن اطلاعاتی تأثیر معناداری ندارد.
 
نتیجه‌گیری: برنامه‌ریزی مالیاتی از طریق صرفه‌جویی مالیاتی، ارزش شرکت را افزایش می‌دهد اما اگر این برنامه‌ریزی بیش‌ازحد متهورانه باشد ممکن است به نزول شرکت منجر شود، و این موضوع منجر به ارتباط غیر مؤثر با سهامداران و بستانکاران شرکت می‌شود؛ و در این شرایط مشکلات ناشی از عدم تقارن اطلاعاتی بیشتر خودنمایی می‌کند. از طرفی انتظار می‌رود مدیران به‌منظور کاهش اثرات منفی صورت‌های مالی پیچیده و محیط اطلاعاتی از افشاگری داوطلبانه استفاده کنند، اما در شرایط ایران به جهت کارا نبودن بازار سرمایه و از طرفی محدود بودن اقلام افشای داوطلبانه اطلاعات توسط شرکت‌ها، کیفیت افشای داوطبانه اطلاعات لزوماً آنچنان نیست که تأثیر معناداری مشاهده گردد.

کلیدواژه‌ها


باباجانی، جعفر؛ تحریری، آرش؛ ثقفی، علی؛ بدری، احمد. (1393).رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و مدیریت سود. پیشرفت‌های حسابداری، 6(2)، 26-1.
بنی‌مهد، بهمن؛ عربی، مهدی ؛ حسن‌پور، شیوا. (1397). پژوهش‌های تجربی و روش‌شناسی در حسابداری، چاپ پنجم، انتشارات ترمه.
پورحیدری، امید؛ فدوی، محمدحسن؛ امینی‌نیا، میثم. (1393). بررسی تأثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر شفافیت گزارشگری مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشنامه اقتصادی، 14(۵۲)، ۸۵-۶۹.
حسنی القار، مسعود؛ شعری آناقیز، صابر. (1396). بررسی تاثیر توانایی مدیریت بر اجتناب مالیاتی. دانش حسابداری،8(1)، 134-107.
خانی‌معصوم‌آبادی، ذبیح‌الله؛ رجب دری، حسین. (1398). رابطه خوانایی گزارش‌های مالی و سیاست متهورانه مالیاتی با استفاده از سیستم معادلات هم‌زمان. پژوهش‌های حسابداری مالی، ۳۹(۱۱)، ۴۱-۵۴.
خواجوی، شکرالله؛ علی‌زاده طلاتپه، وحید. (1393). بررسی اثرات سطح افشای داوطلبانه بر عدم تقارن اطلاعاتی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 11(42)، 115-89.
رحیمی، علیرضا؛ فروغی، عارف. (1399). بررسی تاثیر اجتناب از پرداخت مالیات بر کارایی سرمایه گذاری. دانش حسابداری، 11(2)، 264-239.
ستایش، محمدحسین؛ کاظم نژاد، مصطفی. (1391).شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر کیفیت افشای اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت‌هایحسابداری، 4(1)، 79-49.
سپاسی، سحر؛ اعتمادی، حسین؛ اسحاق، محمدرضا. (1395). ارائه مدل رابطه شفافیت و اثربخشی هیئت‌مدیره بر سیاست تقلیل دهنده مالیاتی در توسعه سرمایه‌گذاری. دانش سرمایه‌گذاری،۶(۲۱)، ۲47-۲33.
صالحی، زهرا؛ حیدری، محمدرضا. (1395). الگوی نظام مبادله در اقتصاد اسلامی (با پافشاری بر تقارن اطلاعات). اقتصاد اسلامی، 17(۶۵)، ۱۴۷-۱۱۹.
عبدلی، محمدرضا؛ حق‌نیاز، حسن. (1394). ارزیابی تأثیر شفافیت شرکتی بر سیاست متهورانه مالیاتی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشنامه مالیات، 23(26)، 176-165.
قربانی، بهزاد. (1395). تأثیر افشای اختیاری اطلاعات سرمایه فکری بر عدم تقارن اطلاعاتی. دانش حسابداری مالی،3(4)، 188-173.
گجراتی، دامودار. (1386).مبانی اقتصادسنجی، جلد اول، چاپ چهارم، ترجمه حمید ابریشمی، انتشارات دانشگاه تهران.
مکیان، سید نظام‌الدین؛ رئیسی، مهین. (1393). تأثیر حاکمیت شرکتی بر عدم تقارن اطلاعاتی مطالعه موردی: بازار بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 14(۴)، ۲۲-۱.
نقدی، سجاد؛ ابراهیمی کردلر، علی. (1395). تأثیر ویژگی‌های شرکت بر میزان افشای اختیاری در گزارشگری سالانه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌های حسابداری مالی، ۸(۲)، ۳۸-۲۵.
References
Abdoli, M.R., HaqNiaz, H. (2015). Assessing the impact of corporate transparency on bold tax policy in companies listed on the Tehran Stock Exchange. Tax Research Journal, 23(26), 165-176 [In Persian].
Babajani, J., Tahrere, A., Sagafe, A., Badri, A. (2014). The relationship between information asymmetry and earnings management. Accounting Advances, 6(2), 1-26 [In Persian].
Balakrishnan, K., Blouin, J.L., Guay, W.R. (2018). Tax aggressiveness and corporate transparency. The Accounting Review, 94(1), 45-69.
Banimahd, B., Arabi, M., Hasanpour, Sh. (2018). Experimental and Methodological Research in Accounting. Fifth Edition, Termeh Publications [In Persian].
Bauer, A.M., Fang, J., Pittman, J., Zhang, Y., Zhao, Y. (2020). How aggressive tax planning facilitates the diversion of corporate resources: Evidence from path analysis. Contemporary Accounting Research, 37(3), 1882-1913.
Chen, Y., Huang, S., Pereira, R., Wang, J. (2011). Corporate tax avoidance and firm opacity. Unpublished Working Paper,University of Missouri.
Cooke, T.E. (1992). The Impact of size, stock market listing and industry type ondisclosure in the annual reports of Japanese listed corporations. Accounting andBusiness Research, 22(87), 229−237.
Desai, M.A., Dharmapala, D. (2006). Corporate tax avoidance and high-powered incentives. Journal of Financial Economics, 79(1), 145-179.
Desai, M.A., Dharmapala, D. (2009). Earnings management, corporate tax shelters, and book-tax alignment. National Tax Journal, 62(1), 169-186.
Dye, R. (1998). Investor sophistication and voluntary disclosure. Review of Accounting Studies, 3(3), 261-87.
Dyreng, S.D., Hanlon, M., Maydew, E.L. (2008). Long-run corporate tax avoidance. The Accounting Review, 83(1), 61-82.
Elyasiani, E., Jia, J. (2008).Institutional ownership stability and BHC performance. Journal of Banking and Finance, 3(2), 1767–1781.
Firth, M. (1979). The impact of size, stock market listing, and auditors on voluntary disclosure in corporate annual reports. Accounting and Business Research, 9(3), 273–280.
Ghorbani, B. (2016). The effect of voluntary disclosure of intellectual capital information on information asymmetry. Journal of Financial Accounting Knowledge, 3(4), 173-188 [In Persian].
Gietzmann, M., Trombetta, M. (2003). Disclosureinteractions: Accounting policy choice and voluntary disclosure effects on the cost of raising outside capital. Accounting & Business Research, 33(3), 187-205.
Guay, W., Samuels, D., Taylor, D. (2016). Guiding through the fog: Financial statement complexity and voluntary disclosure. Journal of Accounting Economics, 62(2-3), 234-269.
Gujarati, D. (2007). Fundamentals of econometrics. Volume One, Fourth Edition, translated by Hamid Abrishami, University of Tehran Press[In Persian].
Haniffa, R.M., Cooke, T.E. (2002). Culture, corporate governance and disclosure in Malaysian corporations. Abacus, 38(3), 317-350.
Heitzman, S., Wasley, C., Zimmerman, J. (2010). The joint effect of materiality thresholds and voluntary disclosure incentives on firms disclosure decisions. Journal of Accounting and Economics, 49(1), 109-132.
Hossain, M., Hammami, H. (2009).Voluntary disclosure in the annual reports of an emerging country: The case of Qatar. Advances in Accounting, 25(1), 255-265.
Hassani Alghar, M., Sheri Anaghiz, S. (2017). Investigating the impact of management ability on tax avoidance. Journal of Accounting Knowledge, 8 (1), 107-134[In Persian].
Khani Masoumeh Abadi, Z., Rajab Dori, H. (2019). Relationship between readability of financial statements and bold tax policy using the simultaneous equation system. Financial Accounting Research, 39(11), 41-54 [In Persian].
Khajavi, Sh. Alizadeh Talatapeh, V. (2014). Investigating the effects of the level of voluntary disclosure on information asymmetry of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 11(42), 89-115 [In Persian].
Lanis, R., Richardson, G. (2011). The effect of board of director composition on corporate tax aggressiveness. Journal of Accounting Public Policy, 30(1), 50-70.
Lennox, C., Lisowsky, P., Pittman, J. (2013).Tax aggressiveness and accounting fraud. Journal of Accounting Research, 51(4), 739-778.
Li, F. (2008).Annual report readability, current earnings, and persistence. Journal of Accounting and Economics, 45(2-3), 221-247.
Makian, S.N., Raisi, M. (2014). The effect of corporate governance on information asymmetry case study: Tehran Stock Exchange. Journal of Economic Research (Sustainable Growth and Development), 14(4), 1-22 [In Persian].
Mensah, B.A. (2012). Association between firm-specific characteristicsand levels of disclosure of financial information of rural banks in the Ashanti region of Ghana. Journal of Applied Finance & Banking, 2(1), 69-92.
Naghdi, S., Ebrahimi Kurdlor, A. (2016). The effect of company characteristics on the rate of voluntary disclosure in the annual reporting of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Financial Accounting Research, 8(2), 25-38 [In Persian].
Oats, L., Tuck, P. (2019). Corporate tax avoidance: is tax transparency the solution? Accounting and Business Research, 49(5), 565-583.
Pourheidari, O., Fadave, M.H., Amini Nia, M. (2014). Investigating the effect of tax avoidance on the financial reporting transparency of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Journal of Economic Research, 14(52), 69-85 [In Persian].
Rahimi, A., Foroughi, A. (2020). Investigating the Impact of Tax Avoidance on Investment Efficiency. Journal of Accounting Knowledge, 11 (2), 264-239 [In Persian].
Salehi, Z., Heidari, M.R. (2016). Model of exchange system in Islamic economics (with insistence on information symmetry). Islamic Economics, 17(65), 147-119 [In Persian].
Sepasi, S., Etemadi, H., Eshaq, M.R. (2016). Presenting the model of the relationship between transparency and the effectiveness of the board of directors on tax reduction policy in investment development. Investment Knowledge, 6(21), 233-247 [In Persian].
Stayesh, M.H., Kazem Nejad, M. (2012). Identifying and explaining the factors affecting the quality of information disclosure of companies listed on the Tehran Stock Exchange. Accounting Advances, 4(1), 49-79 [In Persian].
Uyar, A. (2011). Firm characteristics and voluntary disclosure of graphs in annual reports of Turkish listed companies. African Journal of Business Management, 5(17), 7651-7657.
Wenzel, M. (2004). An analysis of norm processes in tax compliance. Journal of economic psychology, 25(2), 213-228.