تأثیر مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر رتبه‌بندی اعتباری شرکت‌ها با توجه به نقش تعدیلی نوسان پایین به بالای بازده سهام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حسابداری، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 کارشناسی‌ارشد گروه حسابداری، دانشگاه قم، قم، ایران.

10.22103/jak.2021.15981.3267

چکیده

هدف: امروزه شناسایی عوامل مؤثر بر رتبۀاعتباری از نظر مقایسه ریسک اعتباری یک بنگاه اقتصادی با بنگاه‌های اقتصادی دیگر و هم ازنظر رقابت‌پذیری بنگاه اقتصادی، اهمیت ویژه‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر مسئولیت‌پذیری اجتماعی بر رتبه‌بندی اعتباری شرکت‌ها با توجه به نقش تعدیلی نوسان پایین به بالای بازده سهامبه اجرا درآمده است.
 
روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است. همچنین در این پژوهش با توجه به نوع داده‌ها و روش‌های تجزیه‌وتحلیل موجود، از روش داده‌های ترکیبی استفاده شده است. روش گردآوری داده‌ها، روش اسناد کاوی و مراجعه به بانک‌های اطلاعاتی؛ و روش تحلیل داده‌ها از نوع استنباطی است. در پژوهش حاضر داده‌های مورد نیاز از نرم‌افزار ره‌آورد نوین، صورت‌های مالی شرکت‌ها و سندکاوی و همچنین سایت کدال استخراج شده است.جامعۀ آماری پژوهش حاضر کلیه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1389 تا 1398 است. جهت آزمون فرضیه‌های پژوهش از الگوی داده‌های ترکیبی استفاده شد.
 
یافته‌ها:نتایج آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان می‌دهد کهمسئولیت‌پذیری اجتماعی، اثر مثبت و معناداری بر رتبه‌بندی اعتباری شرکت دارد. به‌عبارت‌دیگر افزایش سطح اهمیت شرکت به مقوله مسئولیت‌پذیری اجتماعی موجب افزایش رتبۀ اعتباری شرکت نزد اعتباردهندگان می‌گردد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد، نوسان پایین به بالای بازده سهام بر رابطه بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی با رتبه‌بندی اعتباری شرکت تأثیر منفی و معناداری دارد.بدین ترتیب زمانی که شرکت‌ها نوسان پایین به بالای بازده سهام بالایی داشته باشند، انجام بندهای مسئولیت‌پذیری اجتماعی تأثیر چندانی بر نظر مساعد اعتباردهندگان نخواهد داشت و اعتباردهندگان اقدام به کاهش رتبه اعتباری شرکت‌ها می‌نمایند؛ بنابراین افزایش نوسان پایین به بالای بازده سهام منجر به کم‌رنگ شدن رابطه مسئولیت‌پذیری اجتماعی با رتبه اعتباری شرکت‌ها می‌گردد.
نتیجه‌گیری: سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان علاقه دارند به شرکت‌های که ابعاد مختلف مسئولیت‌پذیری اجتماعی را به‌خوبی اجرا می‌نمایند، اهمیت بیشتری می‌دهند. این امر منجر می‌گردد که این شرکت‌ها نزد سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان اعتبار بالاتری به‌واسطه اجرای بندهای مسئولیت‌پذیری اجتماعی بیابند. همچنین با افزایش نوسان پایین به بالای سهام، احتمال بروز ریسک سقوط قیمت سهام نیز افزایش می‌یابد که این امر می‌تواند باعث بدبینی اعتباردهندگان به شرکت نسبت به عدم پرداخت تعهدات مالی‌شان ‌گردد؛ در نتیجه در چنین شرایطی انجام بندهای مسئولیت‌پذیری اجتماعی تأثیر چندانی بر نظر مساعد اعتباردهندگان نخواهد داشت و اعتباردهندگان اقدام به کاهش رتبه اعتباری شرکت‌ها می‌نمایند. سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان با استفاده از نتایج این پژوهش می‌توانند دست به انتخاب شرکت‌های مناسب جهت سرمایه‌گذاری بزنند. همچنین سازمان‌هایی که اقدام به رتبه‌بندی شرکت‌ها می‌کنند می‌توانند از نوسان پایین به بالای بازده سهام و مسئولیت‌پذیری اجتماعی به‌عنوان دو عامل بسیار مهم و تعیین‌کننده در رتبه‌بندی استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها


حسینی، سید علی؛ امجدیان، فتانه. (1396). بررسی رابطۀ مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکتی و خطر سقوط آتی قیمت سهام. دانش حسابداری،8(1)، 75-105.
دستگیر، محسن؛ ساکیانی، امین؛ صالحی، نازنین. (1398). تأثیر محدودیت مالی بر ریسک سقوط قیمت سهام با در نظر گرفتن اثر اقلام تعهدی. دانش حسابداری،10(1)، 90-67.
رؤیایی، رمضانعلی؛ مهردوست، حسین. (1389). بررسی نقش مدیران فرهنگی در ارتقای مسئولیت اجتماعی. پژوهش‌نامه علوم اجتماعی، 3 (3)، 59-43.
گروه، فاطمه؛ محتشمی، علی. (1398). کاربرد شبکه‌های عصبی فازی در رتبه‌بندی اعتباری مشتریان بانک تجارت. کنفرانس ملی تحقیقات علمی جهان در مدیریت، حسابداری، حقوق و علوم اجتماعی، سال 1398، 87-63.
میرجلیلی، اعظم؛ کابلی، موناسادات. (1391). کلیاتی بر مؤسسات رتبه‌بندی اعتباری و نقش آنها در بازار سرمایه. واحد آموزش، تحقیق و توسعه کارگزاری بانک ملی ایران، 145-131.
نعمتی، پویا؛ مینا، توسکی؛ امید، فرهاد. (1398). بررسی رابطه بین ریسک ویژه، رتبه‌بندی اعتباری، ریسک اعتباری و مدیریت سود. اولین کنفرانس بین‌المللی رویکردهای نوین در مدیریت کسب‌وکار و حسابداری با تأکید بر ارزش‌آفرینی و اقتصاد مقاومتی. سال 1398، 21-11.
هیبتی، فرشاد؛ نوری بروجردی، پیمان. (1387). نظام جامع سنجش اعتبار (گزارشگری، امتیازدهی و رتبه‌بندی اعتباری در بانک و بیمه)، چاپ اول، انتشارات ترمه، شرکت مشاوره رتبه‌بندی اعتبار ایران. 68-40.
References
Andriosopoulos, D., Lasfer, M. (2015). The market valuation of share repurchase in Europe. Journal of Banking & Finance, 55(12), 327–339.
Chabowski, B., Chiang, W.C., Deng, K., Sun, L. (2019). Environmental inefficiency and bond credit rating. Journal of Economics and Business, 101(16), 17-37.
Chen, T.K., H.H., Liao, Kuo, H.J. (2013). Internal liquidity risk, financial bullwhip effects, and corporate bond yield spreads: supply chain perspectives. Journal of Banking & Finance, 37(7), 2434–2456.
Dastgir, M., Sakiyani, A., Salehi, N. (2018). Effects of financial constraints on crash risk of future stock price in view of the effects of abnormal accruals. Journal of Accounting Knowledge, 36(1), 67-90 [In Persian].
Flaherty, M., Gevorkyan, A., Radpour, S., Semmler, W. (2017). Financing climate policies through climate bonds: A three stage model and empirics. Research in International Business and Finance, 42(23), 468–479.
Gong, G., Xu, S., Gong, X. (2018). On the value of corporate social responsibility disclosure: An empirical investigation of corporate bond issues in China. Journal of Business Ethics, 150(1), 227–258.
Goroh, F.; Mohtashami, A. (2020). Application of fuzzy neural networks in credit rating of Tejarat Bank customers. National Conference on World Scientific Research in Management, Accounting, Law and Social Sciences, 2020, 87-63 [In Persian].
He, G., Ren, H. (2017). Financial constraints and future stock price crash risk. Journal of Corporate Finance, 35(6), 238-295.
Hibati, F., Nouri Boroujerdi, P. (2009). Comprehensive credit assessment system (reporting, scoring and credit rating in banking and insurance). First Edition, Termeh Publications, Iran Credit Rating Consulting Company, 68-40 [In Persian].
Hosseini, S.A., Amjadian, F. (2016). Investigating the relationship between corporate social responsibility and the risk of future stock price falls. Journal of Accounting Knowledge, 8(1), 75-105 [In Persian].
Hull, J.C., Predescu, M., White, A. (2005). Bond prices, default probabilities and risk premiums. Journal of Accounting Research, 40(1), 135-172.
IL, Y. (2015). Earnings management and corporate governance: the role of the stock price crash risk. Journal of Corporate Finance, 9(12), 295-316.
Kashif, M., Ahmed, J., Islam, M., Gillani, U.F. (2019). Effect of credit rating on trade credit: empirical evidences from Pakistani non-financial sector. Sukkur IBA Journal of Management and Business, 6(1), 1-23.
Liu, M., Magnan, M. (2016). Conditional conservatism and the yield spread of corporate bond issues. Review of Quantitative Finance and Accounting, 46(4), 847–879.
Mirjalili, A., Kabuli, M. (2013). Overview of credit rating institutions and their role in the capital market. Bank Melli Iran Brokerage Training, Research and Development Unit, 145-131 [In Persian].
Mohr, L.A., Webb, D.J. (2005). The effect of corporate social responsibility and price on consumer responses. Journal of Consumer Affairs, 39(1), 121-147.
Nemati, D., Mina, T., Omid, F. (2020). Investigating the relationship between special risk, credit rating, and credit risk and earnings management. The First International Conference on New Approaches to Business Management and Accounting with an Emphasis on Value Creation and a Resilient Economy, 11-21 [In Persian].
Oikonomou, I., Brooks, C., Pavelin, S. (2014). The effects of corporate social performance on the cost of corporate debt and credit ratings. Financial Review, 49(1), 49–75.
Preclaw, R., Bakshi, A. (2015). The cost of being green. Journal of Practice and Theory, 36(6), 53-72.
Reddy, K., Bosman, R., Mirza, N. (2019). Impact of credit ratings on stock returns. Research in International Business and Finance, 43(3), 343-366.
Royaee, R; Mehrdoost, H. (2011). Investigating the role of cultural managers in promoting social responsibility. Journal of Social Sciences, 3(3), 59-43 [In Persian].
Zerbib, O.D. (2017). The green bond premium. Journal of Business Research, 80(18), 246-283.
Zhiyong, Li., Ying, T., Jingya, W., Junfeng, Z., Qi, Lv. (2019). The interest costs of green bonds: credit ratings, corporate social responsibility, and certification. Emerging Markets Finance and Trade Published, 48(24), 52-86.