تأثیر احیای ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم بر اختلاف و پرهیز مالیاتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

10.22103/jak.2020.15705.3238

چکیده

هدف: احیای ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم شرکت‌ها را مکلف نمود خرید و فروش‌های خود را در قالب گزارش‌های فصلی در سامانه سازمان امور مالیاتی بارگذاری نمایند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر احیای ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم بر اختلاف و پرهیز مالیاتی شرکت‌های مشمول و غیرمشمول این ماده قانونی به اجرا در آمده است.
 روش: روش گردآوری داده‌ها، روش اسنادکاوی و استفاده از بانک‌های اطلاعاتی و روش تحلیل داده‌ها از نوع استنباطی است و نرم افزارهای به کار رفته جهت تخمین الگوها مینی تب و استتا هستند. جهت آزمون فرضیه‌ها از آماره تی زوجی و رهیافت تفاوت در تفاوت‌ها استفاده شده است. در این راستا 135 شرکت در دو گروه مشمول و غیرمشمول در سال‌های 1390 و 1391 مورد مطالعه قرار گرفته‌اند.
 یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد احیای ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم تأثیر معناداری بر کاهش اختلاف‌های مالیاتی داشته و نیز باعث کاهش معنادار پرهیز مالیاتی شرکت‌ها شده است. به علاوه میزان تأثیر بر شرکت‌های مشمول در مقایسه با غیرمشمول تفاوت معناداری داشته است.
 نتیجه‌گیری: با احیای ماده 169 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم اختلاف‌ها و پرهیزهای مالیاتی شرکت‌های مشمول کاهش یافته است. همچنین شرکت‌هایی که مشمول این ماده قانونی نبوده‌اند، بر اثر تعامل در محیط اقتصادی تحت تأثیر قرار گرفته و اختلاف و پرهیز مالیاتی آنها کاهش یافته ولی احیای ماده قانونی مذکور بر گروه غیرمشمول تأثیر غیرمستقیم و متفاوتی داشته است.

کلیدواژه‌ها


بیگ‌پور، محمدعلی. (1394). حسابرسی مالیاتی. چاپ ششم، تهران، ا نتشارات دانشکده علوم اقتصادی.
پژویان، جمشید؛ ورشوساز بهناز. (1392). اثر استقرار مالیات بر ارزش افزوده در کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا منا. پژوهشنامه مالیات.۲۱(18)، ۳۰-۷.
جوکار، محمدرضا؛ مسلمی، آذر. (1395). بررسی تأثیر صورت معاملات فصلی مودیان مالیاتی بر تشخیص مالیات و درآمدهای مالیاتی در شهرستان ازنا، چهارمین کنفرانس بین المللی اقتصاد، مدیریت،حسابداری با رویکرد ارزش آفرینی، شیراز، 10-1.
رحمانی، علی؛ اربابی، زهرا. (1392). رابطه تفاوت مالیات تشخیصی و ابرازی با مدیریت سود. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 10(3)، 83-61.
صفری گرایلی، مهدی؛ پودینه، شیوا. (1396). اجتناب مالیاتی و به موقع بودن اعلان سود: آزمون تجربی از بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشنامه مالیات، ۲۴(۳۱)، 118-102.
عسکری، علی. (1389). تحول همه‌جانبه نظام مالیاتی درسال90. نشریه سامان سازمان امورمالیاتی ایران، 1(88)، 4-2.
کشاورزحداد، غلامرضا. (1396).  اقتصاد سنجی داده‌های خرد وارزیابی سیاست. تهران، نشر نی.
اسماعیلی، اسماعیل؛ آخوندی، احمد (1399). مجموعه کامل قوانین مالیاتی. تهران، سخنوران.
مهندس، ابوطالب؛ تقوی، مهدی.(1396). مالیه عمومی. چاپ بیست و نهم، تهران، نشر دوران.
نمازی، محمد؛ اسماعیلی پور، حسن. (1399). تأثیر استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) بر فرار مالیاتی و اجتناب مالیاتی. دانش حسابداری، 11(1)، 33-1.
نوفرستی، محمد.(1398). آمار در اقتصاد وبازرگانی. چاپ نوزدهم، تهران، نشر رسا.
 
 
References
Accounting Research Bulletin. (1953). ARB43: Restatement and Revision of Accounting Research Bulletins. Section 10: Real and Personal Property Taxes.
Agell, J., Persson, M., Sacklen, H. (2020). The effects of tax reform on labor supply, tax revenue and welfare when tax avoidance matters. European Journal of Political Economy, 20(4), 963-982.
Askari, A. (2010). The comprehensive evolution of the tax system in the 2010s. Iranian Tax Affairs Organization Journal, 1(88), 2-4 [In Persian].
Beygpour, M.A. (2010). Tax Audit. Faculty of Economics Publications, Tehran [In Persian].
Chen, Y., Huang, S., Pereira, R., Wang, J. (2011). Corporate tax avoidance and firm opacity, Working Paper, University of Missouri.
Desai, M.A., Dharmapala, D. (2009). Corporate tax avoidance and firm value. Review of Economics and Statistics, 91(3), 537–546.
Frank, M., Lynch, L., Rego, S. (2009). Tax reporting aggressiveness and its relation to aggressive financial reporting. The Accounting Review, 84(2), 467-496.
Gordon, R.H., Nielsen, S.B. (1997).Tax evasion in an open economy: value-added vs. income taxation. Journal of Public Economics, 66(2), 173-197.
Graham, R.J., Raedy, S. J., Shackelford, D.A. (2012). Research in accounting for income taxes, Journal of Accounting and Economics, 53(12), 412-434.
Hanlon, M., Heitzman, S. (2009). A Review of Tax Research. Working Paper, Massachusetts Institute of Technology.
Healy, P. (1985). The effect of bonus schemes on accounting decisions. Journal of Accounting and Economics, 7(3), 85–107.
Hendriksen, E., Vanberda, M.f. (1992). Accounting Theory. Irwin, New York.
Ismaili, Ismail, Akhundi, Ahmad. (2013). Complete collection of tax laws. Sokhanvaran, Tehran [In Persian].
Jokar, Mohammad Reza, Moslemi, Azar. (2016). Investigation of the effect of quarterly transactions of taxpayers on tax assessment and tax revenues in Azna, Fourth Intenational Conference on Economics, Management, Accounting with a value creation approach, Shiraz, 1-10 [In Persian].
Kane, Edward, Valentini, John. (1975). Tax avoidance by savings-and-loan associations before and after the tax reform act of 1969. Journal of Monetary Economics, 1(8), 41-63.
Keshavarz Hadad, Gholamreza. (2015). Micro Data Econometrics and Policy evaluation. Ney Publishing, Tehran [In Persian].
Kim, J., Li, B.Y., Zhang, L. (2011). Corporate tax avoidance and stock price crash risk: Firm-level analysis. Journal of Financial Economics, 100(3), 639-662.
Lee, M. (2005). Micro-Economics for Policy Program and Treatments Effects. Oxford University Press Inc, New York.
Leung, S., Richardson, G., Taylor, G. (2019). The effect of the general anti-avoidance rule on corporate tax avoidance in China. Journal of Contemporary Accounting and Economics, 15(1), 105-117.
Mohandes, Abutaleb and Taghavi, Mehdi. (2017). Public Finance. Doran Publishing Tehran [In Persian].
Namazi, M., Ismailipour, H. (2020). The impact of international financial reporting standards (IFRS) on tax evasion and avoidance. Journal of Accounting Knowledge, 11(1), 1-33 [In Persian].
Nofaresti, M. (2019). Statistics in Economics and Business. Nineteenth Edition, Rasa Publishing, Tehran [In Persian].
Onji, K. (2014). The efficiency consequence of a political compromise in the Japanese tax reform of 1989. Japan and the World Economy, 31(1), 54-64.
Pajouyan J., Warshosaz, B. (2013). Effect of Value Added Tax Implementation in Selected MONA Countries. Taxation Research Journal, 21(18), 1-4 [In Persian].
Plesko, G.A. (2004). Corporate tax avoidance and the properties of corporate earnings. National Tax Journal, 57(3), 29-37.
Rahmani, Ali, Arbabi, Zahra. (2013). The relationship between book tax differences and earnings management. Empirical Accounting Research, 3(10), 61-83 [In Persian].
Richardson, G., Taylor, G., Roman, L. (2015). The impact of financial distress on corporate tax avoidance spanning the global financial crisis: Evidence from Australia. Economic Modelling, 1(44), 44–53.
Romer, C., Romer D.H. (2009). The macroeconomic effects of tax changes. estimates based on a new measure of fiscal shocks. American Economic Review, 100(3), 763–801.
Safari Graili, Mehdi; Pudineh Shiva (2017) Tax avoidance and timely announcement of profits: An empirical test of the Tehran Stock Exchange. Journal of Taxation, 24 (31), 102-118 [In Persian].
Stiglitz, Joseph E. (1985). The general theory of tax avoidance. National Tax Journal, 38(3), 325-338.
Sundvik, Dennis. (2017). Book-tax conformity and earnings management in response to tax rate cuts. Journal of International Accounting, Auditing and Taxation, 28(3), 31-42.
Watts, Ross. (2003). Conservatism in accounting Part I: Explanations and implications. Accounting Horizons, 17(3), 207-222.