ساختار ترازنامه‌ای بانک‌ها و ریسک سیستمی نظام بانکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بین‌المللی کیش، جزیرۀ کیش، ایران.

2 استادیار گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استادیار گروه حسابداری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

10.22103/jak.2020.15392.3203

چکیده

هدف: این مقاله برآورد ریسک سیستمی نظام بانکی با تأکید بر وضعیت ساختار ترازنامه‌ای نظام بانکی در چارچوب بازار بین بانکی است. برای این منظور با استفاده از داده‌های روزانه مبادلات بازار بین بانکی در دورة زمانی آذر 1392 تا مرداد 1398، شاخص وضعیت نقدینگی نظام بانکی به صورت میانگین موزون وضعیت نقدینگی بانک‌ها در بازار بین بانکی تعریف می‌شود و بر اساس آن ریسک سیستمی نظام بانکی با استفاده از سنجة تغییر ارزش در معرض خطر شرطیِ ( ) آدریان و برونمایر (2016) و روش رگرسیون کوانتایل برآورد می شود.
روش: گردآوری داده‌ها اسناد کاوی و مراجعه به منابع آماری از جمله داده‌های مبادلات بازار بین بانکی  است. داده‌های تحقیق از تارنمای بانک مرکزی و بانک‌های اطلاعاتی بانک مرکزی استخراج شده است. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها روش اکتشافی است و سنجه ریسک سیستمی نظام بانکی با استفاده از نرم افزار ایویوز برآورد شده است.
یافته‌ها:نتایج برآورد سنجه ریسک سیستمی نظام بانکی نشان می‌دهد که در صورت وقوع بحران نقدنگی در نظام بانکی، شاخص بازار سرمایه روزانه به طور متوسط 2081 واحد کاهش می‌یابد.
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق ساختار وابسته ترازنامه‌ای بانک‌های فعال در بازار بین بانکی را نشان می‌دهد. بر اساس نتایج تحقیق، بانک مرکزی به عنوان ناظر بازار بین بانکی باید روزانه وضعیت نقدینگی بانک‌ها در بازار بین بانکی را پایش کند. علاوه براین بانک مرکزی در برآورد ریسک سیستمی نظام  بانکی می‌بایست وابستگی ساختار ترازنامه‌ای بانک‌ها را مورد توجه قرار دهد.

کلیدواژه‌ها


ابریشمی، حمید، مهرآر،ا محسن؛ رحمانی، محمد. (1397). اندازه‌گیری و تحلیل ریسک سیستمی در بخش بانکداری ایران و بررسی عوامل مؤثر بر آن. مدل‌سازی اقتصاد سنجی، 4(3)، 36-11.
اخگر، محمدامید؛ جلوزان، ثریا. (1394). بررسی اثر هموار‌سازی سود بر ریسک غیر سیستماتیک شرکت‌های پذیرفته‌ شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 6(20)، 145-123.
بکی حسکویی مرتضی، صمدی ساناز. (1391). برآورد ریسک پرتفوی سرمایه‌گذاری با استفاده از مدل‌های کاپولای شرطی. سومین کنفرانس ریاضیات مالی و کاربردها، دانشگاه سمنان.
دستخوان، حسین؛ شمس قارنه، ناصر. (1396). مقایسه شاخص‌های ارزیابی ریسک سیستمی در شبکه‌های مالی: شناسایی شرکت‌های مهم از نظر سیستمی در بازار بورس تهران. مدل‌سازی ریسک و مهندسی مالی، 2(1)، 21-1.
شیرمحمدی، فاطمه؛ چاوشی، کاظم. (1394). بررسی ریسک سیستمی نظام مالی ایران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم اقتصادی، دانشکده مدیریت نهادهای اقتصادی.
صادقی شریف، سید جلال؛ سوری، علی؛ استادهاشمی، علی. (1397). مدلسازی و برآورد ریسک سیستم بانکی در قالب یک مدل شبکه‌ای با استفاده از سنجهCoVaR. پژوهش‌های پولی و بانکی، ۱۱(۳۶)، 210-183.
فلاح‌زاده ابرقویی، احمد؛ تفتیان، اکرم؛ حیرانی، فروغ. (1398). بررسی رابطۀ افشای اطلاعات با همزمانی قیمت سهام و ریسک سقوط آن با استفاده از سیستم معادلات همزمان. دانش حسابداری، 10(1)، 194-169.
فرزین‌وش، اسدالله؛ الهی، ناصر؛ گیلانی‌پور، جواد؛ مهدوی، غدیر. (1396).ارزیابی ریسک سیستمی در شبکه بانکی ایران توسط معیار تغییرات ارزش در معرض خطر شرطی. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 8(33)، 281-265.
References
Abrishami, H., Mehrara, M., Rahmani, M. (2019). Measuring and analysis of systemic risk in iranian banking sector and investigating its determinants. Journal of Econometric Modeling, 4(3), 11-36 [In Persian].
Acharya, V., Engle, R., R.chardson, M. (2012). Capital shortfall: A new approach to ranking and regulating systemic risks. The American Economic Review, 102(3), 59-64.
Acharya, V., Engle, R., Richardson, M. )2012(. Capital shortfall: A new approach to ranking and regulating systemic risks. American Economic Review, 102(3), 59-64.
Acharya, V., Pedersen, L., Philippon, T., Richardson, M. (2009). Regulating systemic risk. In restoring financial stability: How to repair a failed system, Wiley.
Acharya, V., Pederson, L., Philippon, T., Richardson, M. (2010). Measuring systemic risk. Working Paper, Federal reserve bank of Cleveland.
‎Acharya, V., Engle, R., Richardson, M. (2012). Capital shortfall: A new approach to ranking ‎and‏ ‏ regulating systemic risks. The American Economic Review, 102(3), 59-64.‎
Acharya, V.V., Pedersen, L.H., Philippon, T., Richardson, M.P. )2010(. Measuring systemic risk. The Review of Financial Studies, 30(1), 2–47.
Acharya, V.V., Richardson, M. (2009(. Causes of the financial crisis. Critical Review, 21(2-3), 195–210.
Adrian, T., Brunnermeier, M. (2009). CoVaR. paper presented at the CEPR/ESI 13th annual conference on financial supervision in an uncertain world in Venice. Staff report 348, Federal reserve bank of New York.
Adrian, T., Brunnermeier, M. (2016). CoVaR. American Economic Review, 106(7), 1705-1741.
Adrian, T., SongShin, H. (2009). Liquidity and leverage. Journal of Financial Intermediation, 19(3), 418-1437.
Akhgar, M.O., Jelvezan, S. (2015). Effect of income smoothing on ‎unsystematic risks of companies listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting ‎Knowledge, 6(20), 123-145 [In Persian]‎.
Allen, F., Gale, D. (2000a). Financial contagion. The Journal of Political Economy, 108(1), 1–33.
Allen, F., Gale, D. (2000b). Bubbles and crises. The Economic Journal, 110(460), 236–255.
Anderson, T.W., Darling, D.A. (1952). Asymptotic theory of certain goodness of fit criteria ‎based on stochastic processes. Annals of Mathematical Statistics, 23, 193–212.‎
Anderson, T.W., Darling, D.A. (1954). A test of goodness of fit. Journal of the American ‎Statistical Association, 49, 765–769.‎
Baky Haskuee, M., Samadi, S. (2012). A copula-GARCH approach to estimation of investment portfolio risk. A Paper Presented at 3rd  Conference on Mathematical Finance and Applications, Semnan University [In Persian].
Bernal, O., Gnabo, J.Y., Grégory, G. (2014). Assessing the contribution of ‎banks, insurance and other financial services to systemic risk. Journal of Banking & Finance, 47, 270-287‎.
Bollerslev, T. (1986). Generalized autoregressive conditional heteroskedasticity. Journal of Econometrics, 31, 307–327.‎
Bolton, P., Santos, J., Scheinkman, J. (2011). Inside and outside liquidity. Quarterly Journal of Economics, 126, 259–351.‎
Caballero, R., Krishnamurthy, A. (2008). Collective risk management in a flight to quality episode. Journal of Finance, 62, 2275–302.‎
Darling, D.A. (1957). The Kolmogorov–Smirnov, Cram'er–von Mises tests. Annals of Mathematical Statistics, 28(4), 823–838.‎
Dastkhan, H., Shams Gharneh, N. (2017). Systemic risk measures in financial markets: Identifying the systemically important companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Risk Modeling and Financial Engineering, 2(1), 1-21 [In Persian].
Diamond, P., Rajan, R. (2011). Fear of fire sales, illiquidity seeking and credit freezes.‎ Quarterly Journal of Economics, 126, 557–91.‎
Engle, R.F. (1982). Autoregressive conditional heteroskedasticity with estimates of the variance of U.K. Inflation. Econometrica, 50, 987–1008.‎
Fallahzadeh Abarghouhei, A., Taftiyan, A., Heirany, F. (2019). Relationship between information disclosure with the stock price synchronicity and crash risk of falling stock prices within simultaneous equations system. Journal of Accounting Knowledge, 10(1), 169-194 [In Persian].
Fique, J., Page, F. (2013). Rollover risk and endogenous network dynamics. Computer Management Science, 10, 213–230.
Gorton, G., Metrick, A. (2010). Regulating the shadow banking system. Brookings Papers on Economic Activity, 41(2), 261–292.‎
Haldane, A., May, R. (2011). Systemic risk in banking ecosystems. Nature, 469(7330), 351–355.
Haldane, A.G. (2009). Rethinking the financial network. Bank of England, speech given by the executive director, financial stability, bank of England at the financial student association, Amsterdam.
Heider, F., Horiova, M., Holthausen, C. (2009). Liquidity hoarding and interbank spreads: the role of counterparty risk. Journal of Financial Economics, 118, 336-354.‎
Jabbour, C.J.C. (2013). Environmental training in organizations: From a literature review to a framework for future research. Resources, Conservation and Recycling, 74(1), 44–155.
Jarque, C.M., Bera, A.K. (1980). Efficient tests for normality, heteroscedasticity and serial independence of regression residuals. Economic Letters, 6, 255–259.‎
Jarque, C.M., Bera, A.K. (1987). A test for normality of observations and regression residuals. International Statistical Review, 55(2), 163–172.‎
Jorion, P. (2001). Value at risk: The new benchmark for measuring financial risk. McGraw-Hill, New York, 2nd edition.
Kim B.H., Kim. S. (2013). Transmission of the global financial crisis to Korea. Journal of Policy Modeling, 35, 339–353.
Lage-Junior, M., Godinho-Filho, M. (2010). Variations of the Kanban system: Literature review and classification. International Journal of Production Economics, 125(1), 13–21.
‎Lage-Junior, M., Godinho-Filho, M. (2010). Variations of the Kanban system: ‎Literature ‎review and classification. International Journal of Production Economics, 125 ‎‎(1), 13–21.‎
Li, S., Lu, Y., Wu, Ch. (2019). Systemic risk in bank-firm multiplex networks. Finance Research Letters,In press, corrected proof Available online.
Liu, X.F., Tse, C.K. (2012). Dynamics of network of global stock market. Accounting and Finance Research, 1, 1-12.
Farzinvash, A., Elahi, N., Gilanipour, J., Mahdavi, G. (2017). The ‎evaluation of systemic risk in the iran banking system by delta conditional value at risk (‎CoVaR) criterion. Financial Engineering and Portfolio Management, 8(‎‎33), 265-281 [In Persian]‎.
Mantegna, R.N. (1998). Hierarchical structure in financial markets, the European physical. Journal B - Condensed Matter and Complex Systems, 11, 193-197.
Pasquariello, P. (2002). Imperfect competition, information heterogeneity and financial contagion, Working Paper.
Sadeghi Sharifi, S.J., Souri , A., Ostadhashemi, A, (2018). Modeling and estimating the risk of the banking system in form of a network model using CoVaR, Journal of Monetary and Banking Research, 11(36), 183-210 [In Persian].
Seuring, S. (2013). A review of modeling approaches for sustainable supply chain management. Decision Support Systems, 54(4), 1513–1520.
Shirmohammadi, F., Chavoshi, K. (2015). Investigating the systemic risk of the Iranian financial system. Master Thesis, University of Economic Sciences, School of Management of Economic Institutions [In Persian].
Silva, T.C., Souza, S.R.S.D., Tabak, B.M. (2016). Network structure analysis of the Brazilian interbank market. Emerging Markets Review, 26(1), 130-152.
Stephens, M.A. (1970). Use of Kolmogorov–Simonov, Cramer–von mises and related statistics without extensive tables. Journal of the Royal Statistical Society, 32, 115–122.‎
Stiglitz, J.E., Weiss, A. (1981). Credit rationing in markets with imperfect information. The American Economic Review, 71(3), 393–410.
Zhou, C. (2010). Are banks too big to fail? Measuring systemic importance of financial institutions. International Journal of Central Banking, 6(4), 205–250.
Zhou, C. (2013). The impact of imposing capital requirements on systemic risk. Journal of Financial Stability, 9(3), 320–329.
Zhou, Ch., Tarashev, N. (2013). Looking at the tail: Price-based measures of systemic importance. BIS Quarterly Review, 2013, 47-61.
Zhu, K., Liu, D., Wu, J., Sun, L. (2012). The research of the regional financial risk early-warning model integrating the regression of lagging factors. AASRI Procedia, 1(1), 428-434.