بررسی نقش مدیریت اخلاقی، عملکرد حسابرسی داخلی و گرایش‌های اخلاقی بر عملکرد حسابداری و گزارشگری مالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار حسابداری، دانشگاه شیراز

2 کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر مدیریت اخلاقی، عملکرد حسابرسی داخلی و گرایش‌های اخلاقیبر تصمیم گزارشگری مالی است. جامعة آماری این پژوهش، حسابداران شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار مستقر در استان فارس و حسابداران شرکت‌های فعال در شهرک صنعتی شیراز است و بین این دو گروه مقایسه صورت گرفته است. از تعداد 21 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که دفتر آن‌ها در استان فارس مستقر بوده است، تعداد 167 پرسش‌نامه جمع‌آوری شده، و در گروه دوم تعداد 255 پرسش‌نامه جمع‌آوری و تحلیل گردیده است. در تحقیق حاضر، از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شده است و جهت تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های تحلیل کوواریانس، واریماکس و تست سوبل استفاده شده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که مدیریت اخلاقی و عملکرد حسابرسی داخلی با هم تعامل دارند و بر انجام عمل غیراخلاقی تأثیر می‌گذارند. به طور خاص، یافته­ها نشان می­دهد احتمال این که حسابدار، در شرایط وجود مدیریت اخلاقی ضعیف و عملکرد حسابرسی داخلی قوی در مقایسه با شرایط دیگر، یک عمل غیراخلاقی انجام دهد، کمتر است. در مجموع، نتایج حاکی از آن است که گرایش‌های اخلاقی افراد بر تصمیم‌های گزارشگری مالی اخلاقی توسط آنان و جلوگیری از اعمال غیراخلاقی، مؤثر است.

کلیدواژه‌ها


-   اعتمادی، حسین و دیانتی دیلمی، زهرا، (1388)، تأثیر دیدگاه اخلاقی مدیران مالی بر کیفیت گزارش مالی شرکت‌ها، فصلنامه اخلاق در فنون و فناوری، 1 و 2: 11-2.
-   رحمان‌سرشت، حسین و حبیبی بدرآبادی، محبوبه، (1391)، ارتباط پایبندی سازمان به فضایل اخلاقی و سلامت سازمان،  فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 7 (3): 10-1.
-    رضایی­منش، بهروز، (1383)، بررسی زیر ساخت اخلاقی در بخش خدمات عمومی ایران، پایان نامه دکترا، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
-    مهدوی، غلامحسین و علی‌پور، صفدر، (1389)، رویکردهای تصمیم‌گیری اخلاقی مدیران مالی شرکت ها، دانش حسابداری،1 (2): 53-33.
-   مهدوی، غلامحسین و موسوی­نژاد، روح­الله، (1390)، تاثیر میزان و شرایط اخلاقی بر تصمیم­گیری مدیران مالی دستگاه‌های اجرایی دولتی استان فارس، اخلاق در علوم و فناوری، 6 (3): 52-41.
-   مهرانی، ساسان؛ ثقفی، علی؛ موسی‌خانی، محمد و سپاسی، سحر، (1390)، عوامل موثر بر تصمیم­گیری اخلاقی حسابداران رسمی ایران، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 6 (3):12-6.
-    ودیعی، محمدحسین و عنبرانی، صالح، (1391)، بررسی عوامل موثر اخلاقی در مدیریت سود، فصلنامه پژوهش‌های تجربی حسابداری مالی، 2 (1): 77-65.
-      Arel, B., Beaudoin, C. and Cianci, C., (2011), The Impact of ethical leadership, the internal audit function and moral intensity on a financial reporting decision, Journal of Business Ethics, 101: 313–324.
-      Asare, S. K., Davidson, R. and Gramling, A., (2008), Internal auditors’ evaluation of fraud factors in planning an audit: The importance of audit committee quality and management incentives International. Journal of Auditing, 12 (3): 181–203.
-      Atwater, L. and Carmeli, A., (2009), Leader-member exchange, feelings of energy and involvement in creative work. The Leadership Quarterly, 55: 81-106.
-      Bandy, D., Judd, A. and Kelleher, C., (1993), Dealing with shades of gray: The realistic possibility standard. Journal of Accountant, 176 (6): 51–58.
-      Brown, M.E., Trevino, L.K. and Harrison, D.A., (2005), Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes: 117–134.
-      Davidson, R., Goodwin-Stewart, J. and Kent, P., (2005), Internal governance structures and earnings management. Accounting and Finance, 45 (2): 241–267.
-      DeZoort, F.T., Houston, R.W. and Peters, M.F., (2001), The impact of internal auditor compensation and role on external auditors’ planning judgments and decisions. Contemporary Accounting Research, 18 (Summer): 257–281.
-      Elias, R.Z., (2002), Determinants of earnings management ethics among accountants. Journal of Business Ethics, 40: 33–45
-      Gramling, A.A. and Hermanson, D.R., (2009), Internal audit quality: Would we know it if we saw it?, Internal Auditing, 24 (1): 36–39.
-      Harris, K.J., Kacmar, K.M. and Zivnuska, S., (2007), An investigation of abusive as a predictor of performance and the meaning of work as a moderator of the relationship. The Leadership Quarterly, 18: 252-263.
-      Institute of Internal Auditors (IIA), (2005), Corporate governance. The Institute of Internal Auditors Homepage. http://www.theiia. Org/?doc id=1041.
-      Jones, T.M., (1991), Ethical decision making by individuals in organizations: An issue-contingent model. Academy of Management Review, 2: 366–395.
-      Koehn, D., (2001), The Ground of Professional Ethics, New York: Teylor Francis.
-      Mayer, D.M., Kuenzi, M., Greenbaum, R., Bardes, M. and Salvador, R, (2009). How low does ethical leadership flow? Test of a trickle-down model. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108: 1–13.
-      McMahon, J.M. & Harvey, R.J., (2006), An analysis of the factor structure of Jones’ moral intensity construct. Journal of Business Ethics, 64: 381–404.
-      Prawitt, D.F., Smith, J.L. and Wood, D.A., (2009), Internal audit quality and earnings management. The Accounting Review, 84 (4): 1255–1280.
-      Schneider, A. and Wilner, N., (1990), A test of audit deterrent to financial reporting irregularities using the randomized response technique, The Accounting Review, 65 (3): 668–681.
-      Yammarino, F.J., Dionne, S.D., Schriesheim, C.A. and Dansereau, F., (2008), Authentic leadership and positive organizational behavior: A miso, multi-level perspective. The Leadership Quarterly, 19: 693-707.