بررسی تأثیر رفتار هزینه‌های عملیاتی بر سودآوری آینده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حسابداری، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

2 کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

چکیده

مطابق تفسیر رایج در تحلیل‌های بنیادی، افزایش نسبت هزینه‌های عملیاتی به فروش، ناکارآیی مدیریت در کنترل هزینه‌ها را نشان می‌دهد و به نوعی نشانة منفی سودآوری آینده تفسیر می‌شود. با چنین تفسیری، جنبه‌های مهمی از رفتار هزینه‌های عملیاتی نادیده گرفته می‌شود، زیرا ثابت بودن و چسبندگی هزینه‌ها می‌تواند موجب افزایش نسبت هزینه‌های عملیاتی به فروش در دوره کاهش فروش شودکه در این صورت، حاوی اطلاعات مثبتی درباره انتظارات مدیریت از سودآوری آینده است. در این تحقیق، تأثیر رفتار هزینه بر ارتباط بین نسبت هزینه‌های عملیاتی و سودآوری آینده در نمونه‌های متشکل از 137 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1380 تا 1389 بررسی شد که نتایج آن نشان می‌دهد در دوره‌های افزایش فروش، سودهای آینده با تغییرات نسبت هزینه‌های عملیاتی رابطه منفی دارد. اما برخلاف تفسیر سنتی در دوره کاهش فروش، افزایش نسبت هزینه‌های عملیاتی موجب افزایش سود عملیاتی آینده می‌شود و هرچه نسبت هزینه‌های عملیاتی به فروش بزرگ‌تر باشد، ارتباط مثبت بین نسبت هزینه‌های عملیاتی و سود عملیاتی آینده در دوره‌های کاهش فروش قوی‌تر می‌شود. همچنین، با حذف اثر رفتار هزینه، افزایش نسبت هزینه‌های عملیاتی هم در دوره‌های افزایش فروش و هم در دوره‌های کاهش فروش، موجب افزایش سود عملیاتی آینده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


- پورحیدری، امید و سمیه یزدی. (1390). بررسی مقایسه‌ای توانایی پیش بینی و محتوای اطلاعاتی عناصر صورت سود و زیان. دانش حسابداری، 7: 121- 142.
- ثقفی، علی و سلیمی، محمد جواد. (1384). متغیرهای بنیادی حسابداری و بازده سهام. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 43: 61-74.
- خالقی مقدم، حمید و فاروق کرمی. (1387). پیش بینی سود با استفاده از مدل مبتنی بر تغییرپذیری و چسبندگی هزینه. مطالعات حسابداری، 23: 19- 41.
- قائمی، محمد حسین و معصومه نعمت الهی. (1385). بررسی رفتار هزینه توزیع و فروش و عمومی و اداری و بهای تمام شده کالای فروش رفته در شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات حسابداری، 16: 71- 89.
- نمازی، محمد و ایرج دوانی پور. (1389). بررسی تجربی رفتار چسبندگی هزینه‌ها در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی های حسابداری و حسابرسی، 62: 85-102.
- Abarbanell, J., and Bushee, B. (1997). Fundamental analysis, future earnings, and stock prices. Journal of Accounting Research, 35: 1–24.
- Anderson, M., Banker, R. Huang, R., and Janakiraman, S. (2007). Cost behavior and fundamental analysis of SG&A costs. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 22: 1–28.
- Anderson, M., Banker, R. and Janakiraman, S. (2003). Are selling, general and administrative costs sticky?. Journal of Accounting Research, 41: 47–63.
- Balakrishnan, R., and Gruca, T. (2008). Cost stickiness and core competency: A note. Contemporary Accounting Research, 25: 993–1006.
- Balakrishnan, R., Petersen, M. and Soderstrom, N. (2004). Does capacity utilization affect the stickiness of Cost?.Journal of Accounting, Auditing and Finance, 19: 283–299.
- Banker, R., and Chen, L. (2006). Predicting earnings using a model based on cost variability and cost stickiness. Accounting Review, 81: 285–307.
- Calleja, K., Steliaros, M. and Thomas, D. (2006). A note on cost stickiness: Some international comparisons. Management Accounting Research, 17: 127–140.
- Cooper, R., and Kaplan, R. (1992). Activity based cost systems: measuring the cost of resource usage. Accounting Horizons, 6: 1–13.
- Defond, M., and Jiambalvo, J. (1994). Debt covenant violation and manipulation of accruals: accounting choices in troubled companies. Journal of Accounting and Economics, 17: 145–176.
- Horngren, C., Sundem, G. and Stratton, W. (1996). Introduction to Management Accounting. Upper Saddle River NJ, Prentice-Hall.
- Lev, B., and Thiagarajan, S. (1993). Fundamental information analysis. Journal of Accounting Research, 31: 190–215.
- Palepu, K., Healy, P. and Bernard, V. (2000). Business Analysis and Valuation Using Financial Statements. South -Western College Publishing.
- Soderstrom N. S., and Noreen, E. (1997). The accuracy of proportional cost models: Evidence from hospital service departments. Review of Accounting Studies, 2: 89-114.
- Weiss, D. (2010). Cost behavior and analysts’ earnings forecasts. Accounting Review, 85 (4): 1441-1471.
- Wild, J., Subramanyan, K. and Halsey, R. (2003). Financial Statement Analysis. New York, McGraw- Hill Irwin.