1
استادیار گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2
مربی گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
10.22103/jak.2025.23944.4092
چکیده
رفتار ناکارآمد حسابرسان با کاهش کیفیت حسابرسی، به اعتبار حرفه حسابرسی لطمه وارد می‌نماید. ضرورت بررسی عوامل تشدید یا تضعیف کننده این رفتار مشهود است. معنویت به عنوان یک ارزش شخصیتی و پارانوئید سازمانی به عنوان یک اختلال شخصیتی، رفتار افراد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرگذاری معنویت در ابعاد فردی و سازمانی و پارانوئید سازمانی بر رفتار ناکارآمد حسابرسان با تاکید بر نقش میانجی قضاوت و حساسیت اخلاقی می‌باشد.
پژوهش حاضر از لحاظ شیوه اجرا کمی است. داده‌های جمع‌آوری شده با روش معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش در قلمرو زمانی سال 1402 شامل حسابرسان شاغل در حرفه حسابرسی است که با استفاده از شیوه نمونه‌گیری کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه استاندارد است.
یافته‌های پژوهش نشان داد معنویت فردی و سازمانی با میانجی‌گری قضاوت اخلاقی به ترتیب با کسب رتبه‌های اول و سوم بر رفتار ناکارآمد حسابرسان تاثیر معکوس دارند. همچنین پارانوئید سازمانی با میانجی‌گری حساسیت اخلاقی با کسب رتبه دوم بر رفتار ناکارآمد حسابرسان به‌صورت مستقیم و مثبت تاثیرگذار خواهد بود.
معنویت فردی و سازمانی با تقویت قضاوت اخلاقی، رفتار ناکارآمد حسابرسان را تقلیل داده و پارانوئید سازمانی با کاهش حساسیت اخلاقی، سبب بروز رفتار ناکارآمد حسابرسان می‌گردد. پژوهش حاضر به اولین پژوهشِ در حوزه پدیده پارانوئید سازمانی و حسابرسی است.
)