نیازهای گزارشگری مالی شرکت‌های کوچک: دیدگاه استادان حسابداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسـابداری، دانشـگاه شـیراز، شـیراز، ایران.

2 اسـتاد حسـابداری، دانشـگاه شـیراز، شـیراز، ایران.

10.22103/jak.2019.13375.2892

چکیده

هدف:در چند دهة گذشته، نقش شرکت‌های کوچک در اقتصاد کشورها هم به دلیل نتایج عملکرد این شرکت‌ها و هم به دلیل پشتیبانی از فعالیت شرکت‌های بزرگ، مورد توجه ویژه قرار گرفته است. نادیده گرفتن ویژگی‌های خاص این گونه شرکت‌ها در تهیه و ارائة صورت‌های مالی و الزام آنها به رعایت استانداردهای حسابداری شرکت‌های بزرگ، باعث شده است که علاوه بر تحمیل هزینه‌های زیاد به آن‌ها، صورت‌های مالی تهیه شده نیز برای استفاده‌کنندگان آنها چندان مناسب نباشد.
روش: در این پژوهش از 111 نفر از استادان حسابداری دانشگاه‌های دولتی کشور در خصوص نیازهای اطلاعاتی استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی شرکت‌های کوچک از طریق پرسش‌نامه نظرخواهی شده است.
یافته‌ها: نتایج آزمون فرضیه‌های پژوهش بیانگر این است که از دیدگاه آزمودنی‌ها، هزینة تهیة صورت‌های مالی به وسیله شرکت‌های کوچک بیش از منافع حاصل از آن است و استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی نیز توانایی استفاده از آنها را ندارند. هم‌چنین، اطلاعات مورد نیاز استفاده‌کنندگان صورت‌های مالی این گونه شرکت‌ها با آنچه که اکنون در ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد و یادداشت‌های توضیحی همراه صورت‌های مالی ارائه می‌شود، متفاوت است.
نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش بیانگر ضرورت ساده‌سازی نظام گزارشگری مالی شرکت‌های کوچک و تدوین استانداردهای حسابداری جداگانه برای این شرکت‌ها است.

کلیدواژه‌ها


انصاری، عبدالمهدی؛ شیبانی‌تذرجی، عباس. (1389). بررسی و تعیین عوامل مؤثر بر همسان‌سازی سیستم‌های اطلاعاتی حسابداری از دیدگاه مدیران شرکت‌های صنعتی کوچک و متوسط پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. دانش حسابداری، 1(3)، 159-139.
رحیمی، محسن؛ ایزدی، حسین؛ جمشیدی، حمید. (1395). آزمون مدیریت سرمایه در گردش و اجزای تشکیل دهنده آن در سودآوری شرکت‌های کوچک و متوسط عضو بنگاه اقتصادی غیربورسی مبتنی بر متغیرهای ترکیبی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 5(19)، 127-117.
سبزعلی‌پور، فرشاد. (1391). تأثیر همگرایی استاندارد تلفیق ایران با استاندارد بین‌المللی بر سودمندی اطلاعات تلفیقی. دانش حسابداری، 3(11)، 201-181.
سجادی، سیدحسین؛ جعفری، علی‌رضا. (1386). بررسی ساختار سرمایه شرکت‌های کوچک و کارآفرین. تحقیقات مالی، 24، 56-33.
طالقانی، محمد؛ مهدی‌زاده، مهران. (1395). شناسایی و طبقه‌بندی تنگناها و چالش‌های فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای در نظام اداری. مدیریت توسعه و تحول، (25)،50-37.
کریمی، آصف؛ بوذجمهری، شهریار. (1392). تحلیل موانع تأمین مالی شرکت‌های کوجک و متوسط. توسعه کارآفرینی، 6(1)، 144-125.
کمیته فنی سازمان حسابرسی. (1377). استانداردهای حسابرسی. تهران: سازمان حسابرسی.
کمیته فنی سازمان حسابرسی. (1380). استانداردهای حسابداری. تهران: سازمان حسابرسی.
محمدبیگی، ابوالفضل؛ محمدصالحی، نرگس؛ گل، محمدعلی. (1393). روایی و پایایی ابزارها و روش‌های مختلف اندازه‌گیری آنها در پژوهش‌های کاربردی در سلامت. مجله دانشگاه علوم پژشکی رفسنجان، 13، 1170-1153.
مرکز آمار ایران. (1395). نتایج طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر کشور. دفترریاست،روابطعمومیوهمکاری‌هایبین‌الملل مرکز آمار، تهران.
مهدوی، غلامحسین؛ سروستانی، امیر. (1396). نقش رویکردهای تدوین استانداردهای حسابداری در ویژگی‌های روان‌شناختی حسابرسان. دانش حسابداری، 8(4)، 92-65.
نوری، روح‌الله؛ فتحی، سعید؛ یگانه، لیلا. (1395). شناسایی علل مشکلات تأمین سرمایه درگردش در شرکت‌های کوچک و متوسط کشور. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 4(3)، 16-1.
References
Abdel-khalik, A.R. (1983). Financial reporting by private companies: analysis and diagnosis. Financial Accounting Standards Board, Stamford.
American Accounting Association (AAA). (2006). Financial accounting and reporting standards for private entities. Accounting Horizons, 20(2), 179-194.
American Institute of Certified Public Accountants. (2013). Financial Reporting Framework for Small and Medium-Sized Entities, New York.
Ansari, A., Sheybani Tezerji, A. (2011). The investigation of the factors influencing the alignment of accounting information systems from the perspective of managers in small and medium sized industrial companies listed in tehran stock exchange. Journal of Accounting Knowledge, 1(3), 139-159 [In Persian].
Auken, E.H. (2005). A model of small firm capital acquisition decisions. The International Entrepreneurship and Management Journal, 1(3), 335–352.
Barker, P., Noonan, C. (1996). Small Company Compliance with Accounting Standards: The Irish Situation. The Institute of Chartered Accountants, Ireland.
Bassemir, M., Farkas, Z. (2018). IFRS adoption, reporting incentives and financial reporting quality in private firms. Journal of Business Finance & Accounting, 45(7-8), 759-796.
Bunea, S., Scarini, M., Minu, M. (2012). Romanian professional accountants perception on the differential financial reporting for small and medium-sized enterprises. Accounting and Management Information Systems, 11(1), 27-43.
Collis, J. (2003). Size Theory and the Demand for Voluntary Audit by Small Companies in the UK. Kingston University, United Kingdom.
Cressy, R., Olofsson, C. (1997). The financial conditions for Swedish SMEs: survey and research agenda. Small Business Economics, 9(2), 179–192.
Dang-Duc, S., Marriott, N., Marriott, P. (2006). Users' perceptions and uses of dinancial reports of small and medium companies (SMCs) in transitional economies: qualitative evidence in Vietnam. Qualitative Research in Accounting & Management, 3(3), 218-235.
Eierle, B. (2008). Filing practice of small and medium-sized companies, empirical findings from Austria. International Small Business Journal, 26(4), 491-528.
European Commission. (2015). User guide to the SME definition, publications office of the European Union. Luxembourg.
European Union. (2015). Annual report on European SMEs 2014/2015. Luxembourg.
Falk, H., Gobdel, B., Naus, J. (1976). Disclosure for closely held corporations. Journal of Accountancy, 142(4), 85-89.
Fearnley, S., Hines, T. (2007). How IFRS has destabilized financial reporting for UK nonlisted entities. Journal of Financial Regulation and Compliance, 15(4), 394-408.
Halabi, A., Barrett, R. Dyt, T. (2010). Understanding financial information used to assess small firm performance: An Australian qualitative study. Qualitative Research in Accounting & Management, 7(2), 163-179.
Hope, O., Thomas, W., Vyas, D. (2017). Transparency, ownership, and financing constraints: an international study using private firms. Working Paper, University of Toronto. 10.2139/ssrn.1267403.
International Accounting Standards Board. (2010). Conceptual framework for financial reporting. London.
International Accounting Standards Board. (2015). International financial reporting standard for small and medium-sized entities (IFRS for SMEs). London.
International Accounting Standards Board. (2018). Conceptual framework for financial reporting. London.
International Federation of Accountants. (2006). Micro-entity financial reporting: Perspectives of preparers and users. New York.
John, B., Healeas, S. (2000). Financial reporting standard for smaller entities: A fundamental or cosmetic change? Occasional Research Paper 30, ACCA, London.
Karimi, A., Bozarjmehri, S. (2013). Analyzing the financing barriers to small and medium enterprises. Journal of Entrepreneurship Development, 6(1), 124-144 [In Persian].
Kaya, D., Koch, M. (2015). Countries’ adoption of the international financial reporting standards for small and medium-sized entities: early empirical evidence. Accounting and Business Research, 45(1), 93-120.
Lippitt, W., Oliver, B.L. (1983). Big GAAP, little GAAP: Financial reporting in the small business environment.  Journal of Small Business Management, 21(3), 52-57.
Mahdavi, M., Sarvestani, A. (2018). The role of accounting standards setting approaches on the psychological characteristics of auditors, Journal of Accounting Knowledge, 8(4), 65-92 [In Persian].
Mohammadbeigi, A., Mohammadsalehi, N., Gol, M. (2015). Validity and reliability of the instruments and types of measurments in health applied researches. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 13(12), 1153-1170 [In Persian].
Murphy, D. (2005). Defining small susiness: The problem with full time equivalent (FTE). SEAANZ 18th Annual Conference, Australia: SEAANZ.
Noori, R., Fathi, S., Yeganeh, L. (2016).  Identification of the causes of timely availability of working capital problem for small and medium size enterprises in Iran. Asset Management and Financing, 4(3), 1-16 [In Persian].
Page, M. (1984). Corporate financial reporting and the small independent company. Accounting and Business Research. 14(55), 271-282.
Ploybut, S. (2012). Financial reporting by small and medium enterprises in Thailand (doctoral dissertation), University of Portsmouth.
Pratten, C. (1998). The uses of the accounts of small and medium sized companies and the effects of the audit exemption regimes, ICAEW, London.
Rahimi, M., Izadi, H., Jamshidi, H. (2016).  The surveying of working capital management and its components in the profitability of small and medium non-exchange firms based on panel data. Accounting and Audit Management Knowledge, 5(19), 117-128 [In Persian].
Rennie, R., Senkow, D. (2009). Financial reporting for private companies: The Canadian experience. Accounting Perspectives, 8(1), 43-97.
Sabzalipour, F. (2013). Effect of the convergence of Iranian consolidation standard with the international standard on the usefulness of consolidated information. Journal of Accounting Knowledge, 3(11), 181-201[In Persian].
Sajadi, H., Jafari, A. (2008). Analysis of SME's capital structure. Financial Research Journal, 9(3), 33-56 [In Persian].
Sian S., Roberts, C. (2009). UK small owner-managed businesses: accounting and financial reporting needs. Journal of Small Business and Enterprise Development, 16(2), 289-305.
Statistical Centre of Iran. (2016). Results of the survey of industrial workshops in the country of 10 people and more 1393. Office of the head, public relations and international cooperation. Tehran, [In Persian].
Storey, D. (1994). Understanding the Small Business Sector. Routledge, London.
Taleghani, M., Mehdi Zadeh, M. (2016). Identification and classification of obstacles to approved research and development activities in public. Journal of Development Evolution Management, 25, 37-50 [In Persian].
Technical Committee of Audit Organization. (1998). Auditing Standards. Tehran, Audit Organization [In Persian].
Technical Committee of Audit Organization. (2001). Accounting Standards. Tehran, Audit Organization [In Persian].
Timmons, J., Spinelli, S. (2004). New Venture Creation, Irwin Pub., Chicago.
Zanzig, J., Flesher, D. (2006). GAAP requirements for nonpublic companies. The CPA Journal, 76(5) 40-48.