بررسی اثر دورۀ جستجو برای حسابرس جایگزین بر حق‌الزحمۀ حسابرسی نخستین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی حسابداری، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.

چکیده

کیفیت حسابرسی و گزارشگری مالی که محل اتکای بسیاری از ذی‌نفعان برای اخذ تصمیمات اقتصادی است، می‌تواند از طریق نوع حسابرسی که وظیفة حسابرسی را برعهده گرفته و همینطور زمانی که برای انجام حسابرسی در اختیار دارد، تحت تأثیر قرار گیرد. در این راستا، هدف این پژوهش، بررسی اثر دورۀ جستجو برای حسابرس جایگزین بر حق‌الزحمۀ حسابرسی نخستین و نوع حسابرس جایگزین با اندازه‌گیری اثر متغیر تعدیل‌گر استعفاء/ اخراج حسابرس پیشین است. نمونة آماری پژوهش حاضر 63 شرکت است که از بین شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران برای سال‌های متوالی 1390 الی 1394 (5 سال) انتخاب گردیدند. نتایج نشان داد، دورۀ جستجو برای حسابرس جایگزین با حق‌الزحمه مطالبه شده برای حسابرسی نخستین (از طریق کنترل اثرات متغیر اندازۀ شرکت در این رابطه)، رابطۀ مستقیم و معنادار دارد. ضمناً بررسی‌ها تأیید کردند که دورۀ جستجو برای حسابرس جایگزین با نوع حسابرس جایگزین شده رابطۀ معکوس و معنا‌دار دارد؛ اما متغیر تعدیل‌گر استعفاء/ اخراج علی رغم اینکه باعث کاهش شدت رابطۀ معکوس بین دو متغیر مزبور می‌شود ولی بر این رابطه اثری معنا‌دار ندارد. علاوه بر این نتایج بررسی‌ها نشان داد، نوع حسابرس جایگزین شده با حق‌الزحمۀ حسابرسی نخستین (از طریق کنترل اثرات متغیر اندازۀ شرکت در این رابطه) رابطۀ معکوس و معنا‌داری دارد.

کلیدواژه‌ها


بهار مقدم، مهدی؛ قائدی‌ها، حمیدرضا. (1394). بررسی رابطۀ‌ بین اقلام تعهدی اختیاری و تغییر حسابرس. دانش حسابداری، 6(20)، 121-105.
پورحیدری، امید؛ گل محمدی شورکی، مجتبی. (1394). تأثیر ریسک وضعیت مالیاتی شرکت بر حق‌الزحمۀ حسابرسی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 22(3)، 318-301.
خدادادی، ولی؛ ویسی، سجاد؛ چراغی‌نیا، علی. (1395). عدم قطعیت مدیریت و حق‌الزحمة حسابرسی. دانش حسابداری، 7(27)، 133-109.
عزیزخانی، مسعود؛ آقابیگی، زینب. (1392). بررسی حق الزحمة حسابرسی در حسابرسی نخستین و سنوات آینده دورة تصدی حسابرسی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار. دانش حسابداری، 4(15)، 127-105.
محسنین، شهریار؛ اسفیدانی، محمدرحیم. (1395). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی. نشر کتاب مهربان، تهران.
مشایخی، بیتا؛ حسن‌زاده، شادی؛ امینی، یاسین؛ منتی، وحید. (1395). تأثیر کیفیت حسابرسی داخلی بر حق‌الزحمۀ حسابرسی مستقل. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 8(31)، 56-41.
Azizkhani, M., Aghabeigi, Z. (2014). Audit fees for initial and subsequent engagements: Evidence from firms listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Accounting Knowledge, 4(15), 105-127 [In Persian].
BaharMoghadam, M., Ghaediha, H.R. (2015). Investigation of relationship between discretionary accruals and auditor change. Journal of Accounting Knowledge, 6(20), 105-121 [In Persian].
Bell, T.B., Landsman,W.R., Shackelford, D.A. (2001). Auditors' perceived business risk and audit fees: Analysis and evidence. Journal of Accounting Research, 39(1), 35-43.
Chin. W.W., Marcolin, B., Newsted, P. (1996). A partial least squares latent variable modeling approach for measuring interaction effects: Results from a Monte Carlo simulation study and voice mail emotion/ adoption study. Proceedings of the 17th International Conference on Information Systems, Cleveland, Ohio, December 16-18.
Craswell, A., Francis, J. (1999). Pricing initial audit engagement: a test of competing theories. The Accounting Review, 74(2), 201-216.
Donohoe, M., Knechel, R. (2014). Does corporate tax aggressiveness influence audit pricing? Contemporary Accounting Research, 31(1), 284-308.
Elliott, J.A., Ghosh, A., Peltier, E. (2013). Pricing of risky initial audit engagements. Journal of Practice & Theory, 32(4), 25-43.
Feltham, G.A., Hughes, J.S., Simunic, D.A. (1991). Empirical assessment of the impact of auditor quality on the valuation of new issues. Journal of Accounting and Economics, 14(4), 375-399.
Ghosh, A., Tang, C.Y. (2015). Auditor resignation and risk factors. Accounting Horizons, 29(3), 529-549.
Griffin, P.A., Lont, D.H., Sun, Y. (2008). Corporate governance and audit fees: Evidence of countervailing relations. Journal of Contemporary Accounting & Economics, 4(1), 18-49.
Hensler, J., Ringle, C.M., Sinkovics, R.R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. Advances in International Marketing, 20(1), 277-320.
Johnstone, K.M., Bedard, J.C. (2004). Audit firm portfolio management decisions. Journal of Accounting Research, 42(4), 659-690.
Jones, F.L., Raghunandan, K. (1998). Client risk and recent changes in the market for audit services. Journal of Accounting and Public Policy, 17(2), 169-181.
Karim, W.A. (2010). Audit pricing, audit concentration and BiG4 premium in Bangladesh. Saint Marys College of California, Available on https://papers.ssrn. com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1613454.
Khalil, S.K., Cohen, J.R., Schwartz, K.B. (2011). Client engagement risks and the auditor search period. Accounting Horizons, 25(4), 685-702.
Khodadadi, V., Veisi, S., Cheraghinia A. (2017). Management uncertainty and audit fees. Journal of Accounting Knowledge, 7(27), 109-133 [In Persian].
Mande, V., Son, M., Song, H. (2017). Auditor search periods as signals of engagement risk: Effects on auditor choice and audit pricing. Advances in Accounting, 37, 15-29.
Mashayekhi, B., Hassanzadeh, S., Amini, Y., Menati, V. (2016). Impact of internal audit quality on financial statement audits fees. The Financial Accounting and Auditing Researches, 8(31), 41-56 [In Persian].
Mohsenin, S., Esfidani, M.R. (2016). Structural Equation with Partial Least Squares Approach, Ketab Mehraban publisher, Tehran [In Persian].
Nikkinen, J., Petri S. (2005). Risk in audit pricing: The role of firm-specific dimensions of risk. Advances in International Accounting, 18, 141-151.
Pourheidari, O., Golmohammadi Shuraki, M. (2015). The impact of corporate tax risk on audit fee. The Iranian Accounting and Auditing Review, 22(3), 301-318 [In Persian].
Schroeder, J.H., Hogan, C.E. (2013). The impact of PCAOB AS5 and the economic recession on client portfolio characteristics of the Big 4 audit firms. Journal of Practice & Theory, 32(4), 95-127.
Shu, S.Z. (2000). Auditor  resignations: Clientele effects and legal liability. Journal of Accounting and Economics, 29(2), 173-205.
Turpen, R.A. (1990). Differential pricing on auditors initial engagements: Further evidence. Journal of Practice and Theory, 9(2), 60-76.
Valaei, N., Rezaei, S., Wan Ismail, W.K. (2017). Examining learning strategies, creativity, and innovation at smes using fuzzy set qualitative comparative analysis and pls path modeling. Journal of Business Research, 70(1), 224-233.
Venkataraman, R., Weber, J.P., Willenborg, M. (2008). Litigation risk, audit quality, and audit fees: Evidence from initial public offerings. The Accounting Review, 83(5), 1315-1345.