TY - JOUR ID - 3232 TI - تدوین مدل اجرایی مالیات‌های زیست محیطی JO - مجله دانش حسابداری JA - JAK LA - fa SN - 2008-8914 AU - رحیمی, علیرضا AU - شمس الدینی, کاظم AU - عسکری شاهم‌آباد, مهدی AD - استادیار گروه حسابداری، دانشگاه شهید باهنر کرمان،کرمان، ایران. AD - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه حسابداری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 13 IS - 4 SP - 117 EP - 142 KW - مالیات‌های زیست محیطی KW - پایداری محیط زیست KW - بررسی پیمایشی KW - مدل‌سازی ساختاری-تفسیری (ISM) DO - 10.22103/jak.2022.18863.3658 N2 - هدف: امروزه به دلیل صنعتی شدن و افزایش آلودگی‌های زیست محیطی یکی از دغدغه‌های اصلی دولت‌ها و سازمان‌های حفاظت از محیط زیست کنترل و کاهش آلاینده‌ها است. مالیات‌های زیست محیطی به عنوان یک سیاست بازدارنده می‌تواند نقش مهمی در کاهش اثرات گازهای گلخانه‌ای داشته باشد؛ اما کشورهای در حال توسعه مانند ایران، به دلیل عدم آگاهی از مزایای این سیاست و همچنین وجود مشکلات اجرایی، توجه چندانی به آن ندارند. بنابراین، این تحقیق قصد دارد مدلی برای اجرای مالیات‌های زیست محیطی ارائه دهد. روش: این مطالعه از روش تحقیق ترکیبی کمی- کیفی برای دستیابی به نتایج بهره می‌برد. در مرحله اول 22 عامل موثر بر اجرای مالیات‌های زیست محیطی از تحقیقات موجود شناسایی و در 6 بُعد دسته‌بندی شدند. روش تحقیق در این مرحله توصیفی پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ 6/94 % به دست آمد. حجم نمونه این مرحله از طریق فرمول کوکران ۱۹۶ بدست آمد. در مرحله دوم با استفاده از مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM)، مدلی برای اجرای مالیات‌های زیست‌محیطی، با استفاده از ابعاد تایید شده در مرحله قبل، تدوین می‌شود. یافته‌ها: در مرحله اول تمامی 6 بُعد و 22 عامل موثر بر اجرای مالیات‌های زیست محیطی توسط 198 خبره مورد تایید قرار گرفت. خبرگان مرحله اول شامل مدیران ارشد و کارشناسان ادارات دارایی و مالیات استان‌های تهران، کرمان و شیراز بودند. مرحله دوم (روش ISM) نیز با استفاده از نظرات 24 استاد دانشگاهی و خبره پژوهشی انجام شد و نتایج نشان داد که در بین 6 بُعد، ابعاد اجتماعی و زیست محیطی مهم‌ترین ابعاد در مدل اجرای مالیات زیست محیطی بوده و در ادامه بُعد قانونی از اهمیت بالایی برخوردار است. این تحقیق در نیمه اول سال 1400 انجام شده است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های مدل می‌توان بیان کرد بررسی گام به گام این ابعاد، راه حل کلیدی برای اجرای مدل مالیات‌های زیست محیطی می‌باشد. در این صورت دولت‌ها می‌توانند هم به عمکرد اقتصادی بهتری دست یابند و هم از آسیب‌های زیست محیطی پیشگیری کنند. UR - https://jak.uk.ac.ir/article_3232.html L1 - https://jak.uk.ac.ir/article_3232_990b5cdc0378693382793302418cc91b.pdf ER -